Waarom je blaasgruisvoeding niet preventief moet geven aan gezonde katten

Blaasgruis is één van de meest voorkomende blaasproblemen bij de kat. Blaasgruis (struviet) bestaat uit mineralen die samenklonteren tot een groter geheel. Dat heet “gruis”. Dit is erg pijnlijk voor je kat en kan zijn levensbedreigend zijn als zo’n gruisdeeltje in de plasbuis vast komt te zitten.

Voor sommigen is dit een reden om een blaasgruisdieet preventief te geven, zeker als een andere kat in het huishouden al blaasgruis heeft. Ik vind dit geen goed idee. In dit artikel leg ik uit waarom niet, en wat je wél preventief kunt doen.  

Geen blaasgruisvoeding voor gezonde katten!

Een blaasgruisdieet lost struviet op. Dit doet het door de urine te verzuren. Meestal gebeurt dat met het synthetische aminozuur DL-methionine (een aminozuur is een bouwdeel van eiwit). Soms worden er ook maisgluten gebruikt, omdat deze een hoog aandeel methionine bevat.

Bij katten met blaasgruis is de urine meestal hoger dan 7. Dit zorgt ervoor dat de drie mineralen van struviet – fosfor, magnesium en ammoniak – makkelijker samenklonteren. Het lijkt erop dat hoe hoger de urine pH wordt, hoe makkelijker struviet ontstaat. Hier lees je daar meer over.

Echter zit er ook een keerzijde aan het verzuren.

Normaal heeft kattenurine een pH tussen ongeveer 6 en 6,5. Bij overzuring daalt de urine pH verder dan 6. Het probleem daarvan is dat er een ander soort gruis kan ontstaan, namelijk calcium-oxalaat. Deze zijn net als struviet erg pijnlijk, maar het lastige is ook dat je deze niet met een dieet kan oplossen.

Soms is het zelfs zo dat katten die lange tijd een urineverzurend dieet hebben gehad, zowel struviet áls calcium-oxalaat gruis krijgen. Je kunt je voorstellen dat je dan nog verder van huis bent, gezien beiden tegenstrijdige urine pH’s hebben.  

Mocht je nieuwsgierig zijn hoe dit mogelijk is: De urine pH is voor struviet een grote factor, maar niet de enige factor. Bij sommige katten zorgt dit er dan ook voor dat ondanks dat de urine verzuurd wordt, struviet nog steeds ontstaat door factoren die mineralen alsnog binden tot gruis. Als de urine pH onder de 6 daalt, zorgen die factoren dan voor struviet, terwijl de zure urine calcium-oxalaat in de hand werkt.

Maar calcium-oxalaat is niet het enige probleem dat kan ontstaan bij (langdurige) verzuring. Ook kan er bloedverzuring (metabole acidose) optreden. Het lichaam gaat dan calcium onttrekken aan de botten om dit weer basisch te maken. Hierdoor treed botontkalking op. Tevens hebben de nieren last van deze afwijkende balans en kan het mogelijk leiden tot nierfalen.

Lees meer: Het gevaar van DL-methionine  

Conclusie: Geen preventief blaasgruisdieet, wel natvoer en kleine maaltijden!

Alhoewel het misschien makkelijker is om alle katten een blaasgruisdieet te geven, is dit voor gezonde kattenecht afgeraden. Bij sommige katten gaat dit misschien (lang) goed, maar ik denk dat je beter kunt meten dan zomaar een dieet geven dat bedoeld is voor een aandoening.

Bovendien zijn er andere dingen die je kunt doen waarbij niet zulke gezondheidsrisico’s spelen, zoals meer natvoer en kleinere maaltijden. Meer daarover lees je in dit artikel.

Bronnen

Skoch, E. R., Chandler, E. A., Douglas, G. M., & Richardson, D. P. (1991). Influence of diet on urine pH and the feline urological syndrome. Journal of Small Animal Practice, 32(8), 413-419. 

Funaba, M., Yamate, T., Hashida, Y., Maki, K., Gotoh, K., Kaneko, M., ... & Abe, M. (2003). Effects of a high-protein diet versus dietary supplementation with ammonium chloride on struvite crystal formation in urine of clinically normal cats. American journal of veterinary research, 64(8), 1059-1064. 

Jackson, J. R., Kealy, R. D., Lawler, D. F., Ballam, J., & Laflamme, D. P. (1995). Long-term safety of urine acidifying diets for cats.