Is duurder kattenvoer beter dan goedkoop supermarkt voer?

Als je voor het duurdere merk gaat zonder duidelijke reden, voel je je al snel een dief van je eigen portemonnee. Ze moeten allemaal voldoen aan bepaalde eisen, dus dan zal het wel goed zijn, toch?

Ik koos voor mijn kat altijd goedkoop supermarkt droogvoer. Deels omdat ik niet van de merken ben en deels omdat het goedkoop is. Verder dacht ik er eigenlijk nooit over na.

Totdat ik eens ging opzoeken wat een kat eigenlijk nodig heeft. Ik besefte me dat de ingrediënten lang niet altijd van de beste kwaliteit zijn en vaak biologisch ongepast zijn voor een carnivoor. Onwetendheid en een blinde vlek hiervoor maakten dat ik hier niet over nadacht.

Misschien vraag je jezelf af: wat rechtvaardigt die hogere prijs voor premium voer? Is het misschien dan toch beter dan goedkoop supermarkt kattenvoer? Laten we duiken in het vraagstuk: goedkoop of duur kattenvoer, wat is beter?

5 redenen voor supermarktvoer weerlegt

Voordat ik verder ga, wil ik je graag meenemen in waarom we supermarkt kattenvoer kiezen. Dit is niet alleen maar omdat het goedkoper is. Prijs komt vaak pas later om de hoek kijken.

Reden 1: Ik zie geen verschil

Waarom een dure variant kopen als je geen verschil ervaart tussen goedkoop en duur? Om te kiezen blijven twee factoren over: marketing en prijs. Geloof je de marketing (‘hij zal ervan smullen!’, ‘speciaal voor je Maine Coon!’ of ‘voor de kat met blaasgruis!’) dan ga je daarvoor. Geloof je het niet, dan ga je voor de laagste prijs.

Als je geen verschil ervaart, komt dat bijna altijd door een gebrek aan kennis. Ook met de beste intenties kan dat gebeuren, dus lees dit zeker niet als een oordeel. Zodra je je hierin meer gaat verdiepen, kun je makkelijker de verschillen zien. Zo zie je in supermarkt voer vaker "vlees en dierlijke bijproducten (waarvan smaak 4%)" en "granen". In goede merken is de vleesbron overduidelijk de hoofdbron én gespecificeerd.

Reden 2: Ze moeten toch voldoen aan kwaliteitseisen…

Het is makkelijk te geloven dat gezonde voeding verplicht is door de overheid. Helaas is dat niet zo. Kattenvoer mag niet schadelijk zijn, maar er zijn geen regels voor gezonde (‘biologisch passende’) voeding. Wanneer ze blijven leven, is het al "goed genoeg" (erg hè?). Bovendien zijn er wettelijk gezien minder dingen vastgelegd dan je misschien denkt (1).

Onthoud dat de FEDIAF niet alleen reguleert, maar ook 650 Europese diervoeders vertegenwoordigt. Hierdoor speelt altijd een bepaalde mate van belangenverstrengeling: gezonde voeding versus winst maken.

Reden 3: … en het kan dus niet slecht zijn!

Voor de producent zijn winstmarges belangrijk. Daarom is het belangrijk dat het voer smakelijk is voor je kat, want dan koop jij het nog eens. Smakelijkheid is voor de meeste mensen namelijk de reden om het voer te blijven kopen. Immers, waarom zou je voer kopen dat je kat niet opeet?

Gezondheid en biologisch passend voer komt (hopelijk!) op de tweede plaats. Bovendien is ‘niet slecht’ iets anders dan ‘het beste’. Goed, supermarktvoer is dan misschien beter dan niets of dan tafelrestjes, maar goed is het niet.

Reden 4: Mijn kat werd 20 op Aldi voer!

Het is soms moeilijk voor te stellen dat supermarkt voer niet goed zou zijn als je kat er 20 jaar mee werd. We zien dit als bewijs dat supermarktvoer prima is. Bovendien horen we deze verhalen vaker dan het verhaal 'mijn kat kreeg nierproblemen op 5 jarige leeftijd en overleed toen ie 8 was'. Ook kun je stellen dat een rokende fast food eter ook 94 worden, maar dat wil nog niet zeggen dat we die levensstijl moeten nastreven.

Deze anekdotische verhalen doen er niet toe. De kans dat je oud wordt op een gezond dieet is een stuk groter dan op een ongezond dieet. De kans op gezondheidsproblemen is een stuk kleiner bij een gezond dieet.

Bovendien kunnen onze katten (en honden) vrij lang een onnatuurlijk dieet volhouden. Als je bijvoorbeeld een slang een bord sla voorzet, dan eet ie gewoon niet. Uiteindelijk sterft hij een hongersdood. Onze katten eten het wel, mede dankzij geur- en smaakstoffen, maar dat betekent niet dat het ook goed voor ze is. Een beetje zoals mensen: we weten best dat fast food ons niet écht voedt, maar we eten het toch. De problemen komen vroeg of laat wel tevoorschijn.

Reden 5: De dierenarts / professor / consumentenprogramma zei…

In een test van ‘Voor hetzelfde geld’ (2015) kwamen Aldi Juliet en de Lidl Opticat variant heel goed uit de bus. Een professor Dierengeneeskunde zegt dat je met brokjes altijd goed zit. De dierenarts raadt speciale brokjes aan voor je kat met overgewicht of voor blaasrguis.

Wij mensen zijn sukkels als het aankomt op autoriteit*. Zodra we iemand zien als expert, dan geloven we dat sneller. Dit gaat allemaal onbewust. Bovendien is dit 'makkelijk': diegene heeft ervoor geleerd/ het onderzocht, dus dan zal het wel waar zijn. Dit scheelt onszelf een hoop uitzoekwerk. Het is 'de makkelijke weg met weinig weerstand'. Maar of het de goede is, is maar de vraag.

Geloof mij niet op mijn woord, maar doe je eigen research. Wees kritisch en leer zelf kattenvoer beoordelen. Lees ook: Waarom dierenartsen de grote brokkenmerken aanraden lees je in dit artikel.

Bepaalt prijs de kwaliteit van kattenvoer? Niet altijd!

Zoals met alle moeilijke vraagstukken ligt de waarheid ergens in het midden. Dat betekent dat je deels gelijk hebt: duur kattenvoer is niet altijd beter dan goedkoop supermarktvoer.

Dat heeft te maken met een rits aan factoren, waaronder marketing en researchkosten. Deels is het ook prijsmarketing: we vinden duurdere dingen waardevoller, dus soms is een hogere prijs juist heel slim van het bedrijf.

Sommige premium merken zijn niet veel beter dan supermarkt kattenvoer

Als je het met me eens bent dat de kat een carnivoor is, dan geloof je dat vlees de hoofdmaaltijd moet zijn. Kijk nu eens op de verpakking van supermarktvoer. Wat zie je in de ingrediëntenlijst? Graan, tarwe, rijst, aardappel, bietenpulp, erwten, soja?

En wat denk je van Royal Canin Fit 32 droogvoer? Meer gezien als een premium voer en ook duurder, dus dan zal het wel beter zijn, toch? Nou, let op, want dit zijn de ingrediënten:

Gevogelte-eiwit (gedroogd), rijst, maïs, maïsglutenvoer, plantaardige vezels, dierlijke eiwitten (gehydrolyseerd), plantaardig eiwitisolaat*, tarwe, bietenpulp, gist, mineralen, sojaolie, visolie, gist hydrolysaat (bron van mannan-oligosachariden), goudsbloem extract (bron van luteïne ).

Dit bestaat meer uit granen dan uit vlees! Rijst, maïs, plantaardige vezels… De eiwitten bestaan uit chemisch afgebroken eiwitten (gevogelte-eiwit en dierlijke eiwitten) en plantaardige eiwitten (maïsglutenvoer) die ik beschouw als de slechtste eiwitten voor je kat. Dit spul is een stuk duurder, maar niet zo heel veel beter door alle granen.

Terminologie die de prijs opdrijft: biologisch, graanvrij en ‘veterinary’

Graanvrij

Graanvrij betekent niet dat er geen/weinig koolhydraten inzitten. Vaak worden de granen vervangen door andere soort ongeschikte ingrediënten zoals bietenpulp, aardappelen, rijst, soja, erwten of andere groenten. Daardoor is graanvrij nog steeds hoog in koolhydraten. Terwijl het dus eigenlijk niet om de granen per se gaat, maar om koolhydraatarm!

Sommige graanvrije voer is beter dan het anderen. De ingrediëntenlijst en voedingstabel vertellen je het meest. Ondertussen betaal je een premium voor het label ‘graanvrij’ terwijl het dus niet altijd beter is. Let dus goed op dat je niet in deze marketingshype trapt!

Biologisch

Biologisch is een concept dat wel gereguleerd wordt door het Fediaf. Maar het betekent maar weinig voor je kat. Biologisch of organisch kattenvoer is vrij van chemicaliën, wat ik zeker toejuich. Maar biologische graan of ‘gewone’ graan is en blijft graan, iets waar je kat maar weinig mee kan als carnivoor. Biologisch vlees daarentegen, is wel een pluspunt.

‘Veterinary’ en soortgelijken

Het dierenartsvoer, zoals Hill’s Prescription Diet en Royal Canin Vetiary Diet, zijn níet gereguleerd. Dit zijn marketingsnamen. Inhoudsloos. Er worden geen eisen aan gesteld behalve dat het onderscheidend is van ander voer (2). De namen zijn gepatenteerd en niemand anders mag de naam gebruiken.

Ik ben er niet van overtuigd dat dit voer per definitie beter is, alleen omdat het bij de dierenarts verkrijgbaar is. Zo heb je brokjes bij blaasproblemen - makes no sense als je bedenkt dat vocht hierin een van de belangrijkste factoren is. Voeding voor diabetes zit vol met koolhydraten. En nierdiëten zijn zo laag in eiwitten, dat veel katten hun spiermassa verliezen.

Waarom ik toch niet voor supermarkt kattenvoer ga

Nu je hebt gezien wanneer ‘duurder is beter’ niet geldt, wil ik dieper induiken waarom goedkoop voer niet de oplossing is.

Vaak zitten hierin niet gespecificeerde dierlijke producten, veel koolhydraten door graansoorten, smaak- en kleurstoffen en soms ingrediënten die ik niet eens kan uitspreken. Kijk maar eens op de verpakking. Denk je dat die samenstelling goed is voor een carnivoor?

Weet je wat er meer uitziet als een maaltijd voor een vleeseter? Dit:

Rund (30%, Long, Vlees, Hart, Nier, Uier), Kip (29%, Lever, Maag, Nek, Vlees), Wild (6%), Calciumcarbonaat.

Het is vlees en het is gespecificeerd. Het is graanvrij kattenvoer met specifieke vleessoorten en goede eiwit-vet-koolhydraten verhouding (droge basis cijfers): 55% - 31% - 3%. Misschien nog iets te veel orgaanvlees ten opzichte van spiervlees, maar al een stuk beter dan granen.

Natvoer versus droogvoer

Blikvoer is duurder dan droogvoer. Dit heeft deels te maken met de ingrediënten: in droogvoer zitten altijd granen (zetmeel) om het brokje te binden. Daarnaast heeft natvoer een hoger vochtgehalte. Je betaalt dus deels voor water. Maar juist dat is belangrijk, omdat je kat maar weinig water uit zichzelf drinkt (lees: waarom ik kies voor natvoer). Natvoer zorgt voor een goede hydratatie van je kat.

Vlees is duur

Als carnivoor is vlees het belangrijkste onderdeel van de maaltijd. Spiervlees (dat wat wij ook eten) is duurder dan afvalvlees. Afvalvlees (‘vlees en dierlijke bijproducten’) is duurder dan graan. Kwalitatief betere ingrediënten kosten nu eenmaal meer geld en drijven daarmee de eindprijs omhoog.

Zolang de pet food industrie door winst gedreven is, blijven ze proberen granen toevoegen in een product waar dat eigenlijk niet thuishoort. Goedkoop, maar niet het beste.

Is het dan ook echt zoveel duurder?

De prijs zal omhoog schieten als je die biologisch passend wil maken. Maar is dit uiteindelijk dan ook duurder?

Ze eten minder

Er is gebleken dat katten dooreten totdat ze de benodigde voedingsstoffen binnen hebben (3). Van goedkoper kattenvoer eten ze daardoor vaak veel meer. Uiteindelijk hoef je dus van het duurdere voer minder te kopen, waardoor de maaltijdprijs toch goedkoper is dan die op het eerste oog lijkt. Dit is de reden waarom ik voer vergelijk op basis van dagprijs in plaats van kiloprijs.

Een vergelijking op basis van de aangeraden doseringen vertelt het volgende over de prijs per dag:

Op basis van een kat van 4 kg. Prijzen opgevraagd van Zooplus.

Je kat poept minder

Als een kat meer moet eten om de voedingsstoffen binnen te krijgen, wat gebeurt er dan met de onbruikbare delen? Juist, die poept hij uit. Dus naast dat hij van slechtere varianten méér eet, kan hij er minder van gebruiken. Dat betekent dat jij de kattenbak vaker moet verschonen. Dit kost tijd, energie en niet te vergeten kattengrit.

De medische kosten

De goedkope merken zit vaak vol met granen en groenten. Deze bevatten een hoop koolhydraten. Hier moet een kat meer van eten om voldoende bouwstoffen binnen te krijgen. Dat betekent dat hij makkelijk te dik wordt, maar ironisch genoeg op nutriëntenniveau nog steeds ondervoed is. Suikerziekte, hartproblemen en andere medische problemen zijn ook niet ondenkbaar.

Conclusie: Misschien is supermarkt voer toch niet zo goedkoop

Omdat verschillen zo onduidelijk zijn, door experts die brokjes aanraden, consumentenprogramma’s die supermarktvoer hoog in de ranglijst hebben en individuele verhalen is het soms moeilijk te achterhalen wat je nu moet geloven. Door gebrek aan tijd en energie is het soms moeilijk om research te doen naar kattenvoer. Dat ben ik helemaal met je eens.

Maar als je ervan uitgaat dat de kat een carnivoor is dan zie je dat supermarkt kattenvoer daar niet in past. Dan zie je zelfs dat kattenvoer dat neergezet wordt als 'premium' daar niet altijd inpast.

De vraag moet eigenlijk niet zijn: is duur kattenvoer beter dan goedkoop kattenvoer? Maar de vraag moet zijn: ‘Past dit voer bij het eetpatroon van mijn kat?’ Zo ja, dan verhoog je alle kansen op een gezond leven voor je kat én bespaar je op lange termijn waarschijnlijk nog geld ook op voedsel, kattengrit en medische kosten!

Bronnen

1. Fediaf (juli 2016): Nutrional Guidelines for Cats and Dogs
2. Fediaf (20-okt-2011): Code of good labeling practice for pet food (p.5: Feed intended for particular nutritional purposes, “PARNUTs” or “dietetic” pet food)
3. The Spruce: Tips for choosing cat food

*Cialdini ontdekte 6 psychologische beïnvloedingsprincipes, waaronder autoriteit ( meer informatie).