Houdbaarheid van kattenbrokken: Hoe lang kun je brokjes bewaren?
In de schappen en online vind je diverse grootten van kattenvoer. Vooral bij brokken heb je diverse keuzes: de kleine zakken van 400 tot 500 gram, de middelmaat van 1,5 tot 2 kilo en de mega zakken van 5 kilo en meer.
Waarschijnlijk is het je al wel opgevallen dat hoe groter de zak is die je koopt, hoe lager de kiloprijs wordt. Soms scheelt dat wel 50% op de kiloprijs, zeker als je de kleine zakken met de mega zakken vergelijkt.
Maar is het ook verstandig om zulke grote zakken te kopen?
Houdbaarheid of vers?
Op elke verpakking staat een houdbaarheidsdatum. Deze zijn wettelijk verplicht. Maar wat makkelijk vergeten wordt, is dat die houdbaarheidsdatum geldt zolang de verpakking dicht is. Zodra je hem opent, zegt de houdbaarheidsdatum eigenlijk weinig meer.
De speciale zak die om kattenbrokken heen zitten, zorgt ervoor dat er geen of zo weinig mogelijk zuurstof bij komt. Zodra je de zak opent gebeurd dat uiteraard wel. De zuurstof zorgt ervoor dat voedingsstoffen zoals vitaminen en vetten hun voedingswaarde verliezen. Hoe langer de voeding is blootgesteld aan zuurstof, hoe minder de voedingswaarde wordt. Dit heet oxideren.
Vergelijk het met een groentepotje of een pak houdbare melk. Ook al kun je die dicht tot soms wel een jaar bewaren, zodra je het opent moet het binnen een paar dagen op. Zelfs als je het potje groente weer stevig dichtdraait!
Hoe lang zijn kattenbrokjes houdbaar na het openen van de zak?
Dit verschilt per merk, omdat het er mede aan ligt welke conserveermiddelen gebruikt worden. De synthetische conserveringsmiddelen, zoals BHA en BHT, houden het langer goed dan meer natuurlijke varianten zoals vitamine E of rozemarijnolie.[1]
Ook ligt het aan de ingrediënten. Meervoudige onverzadigde vetten, waar omega-3 en omega-6 onder horen, oxideren sneller door zuurstof dan verzadigde vetten. In visolie zit veel omega-3 en als dit is toegevoegd, moet je er dus rekening mee houden dat dat niet lang zijn voedingswaarde behoud na openen.
Het beste kun je het opmaken binnen 2 tot 6 weken, maximaal 8 weken. Hoe meer natuurlijke anti-oxidanten gecombineerd met bijvoorbeeld visolie maakt dat je het veel sneller moet opmaken.
Bewaartips
Over het algemeen wordt gesteld dat je kattenbrokjes het best maximaal 6 weken na opening bewaart, op een temperatuur van maximaal 21 graden en 15% vochtgehalte.
Bewaar het ín de zak van de fabrikant, en knijp zoveel mogelijk lucht eruit. Zet eventueel de zak in een ton om de zuurstoftoevoer nog verder af te snijden.
Belangrijk:
Dus NIET de brokjes leeggooien in zo'n ton, want 1) dan komt de zuurstof er alsnog bij en 2) de vetten trekken in het plastic en oxidatie blijft plaatsvinden, ook al is het voer op en doe je er een nieuwe batch in!
Gebruik voor het dagelijkse voeren een kleinere container, zodat de verpakking niet steeds open en dicht gaat. Zo minimaliseer je de zuurstof toevoer naar het voer. Glas heeft daarin de voorkeur over een plastic container. Een oud spaghettipotje is prima.
Brokjes invriezen?
Je kunt brokjes ook in kleinere porties invriezen. Zo komt er zeker geen zuurstof bij en vertraag je het oxideren enorm. Op deze manier kun je toch een iets grotere zak nemen. Ook hierbij raad ik aan het binnen 3 maanden op te maken, want ook invriezen heeft gevolgen voor de voedzaamheid.
Hoe lang kun je blikvoer goed houden voor je kat?
Inblikken is ook een manier van conserveren. Er komt zolang het blik dicht zit geen zuurstof bij. Daarom is het lang houdbaar. Na opening kun je het nog ongeveer 3 dagen in de koelkast goed houden. Bedenk dat je zelf ook liever niet nog kliekjes van 5 dagen geleden eet!
Wat kan het gevolg zijn van langer bewaren?
Langer bewaren kan leiden tot enorme afname van de voedingswaarde. Zo veel zelfs dat deze in te lage hoeveelheden in het lichaam opgenomen worden. Op lange termijn kan dat zeker gezondheidsgevolgen hebben.
Verder kan het zorgen voor een verminderde smakelijkheid, schimmel, microtoxins en bacteriële groei. De eerste kan zorgen voor (onverklaard) minder eten van je kat, terwijl de laatste drie je kat goed ziek kunnen maken.
Hoe groot is de zak die je kunt kopen?
De gemiddelde huis-tuin-en-keuken kat is grofweg 4 kilo en na castratie mogen ze gemiddeld (!) 50 gram brok eten per dag.[2] (Tip: Met de Voedingstool kun je précies berekenen hoeveel JOUW kat mag!). In 6 weken tijd gebruik je dus 2100 gram, oftewel 2,1 kilo.
Een zak van 10 kilo zou voor 1 kat dus niet erg logisch zijn, gezien je hier bijna 5 keer zo lang mee doet. Hierdoor haal je niet de optimale voedingswaarde uit de zak en kan het zelfs tot ondervoeding van essentiële voedingsstoffen leiden.
In het voorbeeld ga ik uit van enkel brokken; iets wat ik afraad voor katten gezien het vochtgehalte. Zou je 50/50 brok en natvoer (of kvv) doen, dan geef je in 6 weken tijd ongeveer 1 kilo aan voer, en moeten de zakken kleiner worden.
Het is misschien iets duurder, maar het is voor de optimale voedingswaarde zeker beter voor je kat.
Opmerkingen
[1] Let op: Ook deze vitamine E (tocopherols) worden in het lab gemaakt, net zoals rozemarijn olie en vitamine C (ascorbinezuur). Ook deze zijn dus synthetisch, maar worden over het algemeen als minder controversieel gezien en daarom soms gebruikt om een meer natuurlijke look te geven aan het product.
[2] Let op: Dit is een gemiddelde. Hoeveel dit echt is hangt af van de caloriedichtheid en verteerbaarheid van de voeding zelf, als ook van individuele factoren van je kat (zoals de snelheid van de stofwisseling). De Voedingstool kan je precies vertellen hoeveel jouw kat mag van elke combi brok/natvoer.