Wanneer een kat afvalt, ondernemen we snel actie. Er is iets goeds mis! Maar als het gewicht omhoog gaat, zijn we vaak niet zo proactief. De gevolgen hiervan worden vaak flink onderschat. Toch zijn de gevolgen van overgewicht niet mis, ook bij katten. Het beïnvloedt het levensgeluk van je kat op verschillende manieren. Hoe maakt overgewicht je kat ziek? Op meer manieren dan je misschien nu denkt...
Wat betekent een kilo te dik?
Vaak wordt overgewicht onderschat, omdat het lastig te begrijpen is wat het werkelijk betekent. Laten we daarom eens vertalen wat 1 kilo voor je kat betekent voor ons in mensentaal.
Stel, poes Minoes weegt 5 kilo en mag eigenlijk 4 kilo wegen. Dan is ze 1 kilo te zwaar. Percentueel gezien is dat maar liefst 25%!
Voor de gemiddelde mens is dat ergens tussen de 15 en 25 kilo te zwaar. Yikes. Dat is best wel veel, dat je zeker merkt. Je spijkerbroek gaat niet meer dicht, je t-shirt zit te strak met je buik eronder uit en je raakt sneller buiten adem op de trap.
Voor je kat is het niet anders. Die heeft ook last van dat extra gewicht. Dat blijkt ook uit de 2 onderzoeken van Teng en anderen (2018).
Een te dikke kat leeft minder lang
Een gemiddelde kat met een gezond gewicht wordt 15,8 jaar. Katten die hun hele leven ondergewicht hebben, leven minder lang. Op zich niet heel gek, omdat ze ook geen greintje vet hebben om op in te teren op moment dat ze ziek worden.
Maar wist je dat dat ook geldt voor katten met een Body Condition Score (BCS) van 7, 8 of 9? Dit was een half jaar tot maar liefst bijna 2 jaar korter dan een kat op een BCS van 6!
In dit specifieke onderzoek werd ook ontdekt dat een BCS van 6 een net iets langere gemiddelde levensduur kreeg dan een BCS van 5. En dat terwijl de 5 als ideaal beschouwen. Dat is interessant, vind je niet? Ze speculeerden dat deze baasjes misschien extra zorg boden, omdat hun kat te dik is. Of omdat een beetje vet op de botten bij ziekte een soort buffer geeft. Maar ze zeiden ook: "Het is misschien geassocieerd met een iets lagere levensduur, maar niet per se met levenskwaliteit". En dát brengt me op het volgende punt.
Met een kilo teveel ben je sneller ziek
Want deze onderzoekers gingen dóór met hun onderzoek om te kijken waar katten met overgewicht nu het meeste last van hadden. En dan komt me er toch een rits van ziekten en problemen tevoorschijn, daar zeg je u tegen. En je mag er best een traantje om laten ook dat dit nog regelmatig onderschat wordt. Ze vonden maar liefst 14 ziekten die een relatie hadden met een overgewicht.
Verhoogde kans op ziekte, versus BCS 5
Ziekte | BCS 6 | BCS 7 | BCS 8 of 9 |
Algemene urine weg aandoeningen | X | X | X |
Diarree | X | X | X |
Hypertensie (te hoge bloeddruk) | X | X | X |
Lagere urine weg aandoeningen (blaas) | X | X | X |
Musculoskeletaal (bewegingsapparaat) | X | X | X |
Oogaandoeningen | X | X | X |
Orale aandoeningen | X | X | X |
Ademhalingsproblemen | X | X | |
Allergieën | X | X | |
Artritis | X | X | |
Astma | X | X | |
Atopisch dermatitis | X | X | |
Dermatologisch (huid) | X | X | |
Diabetes | X | X | |
Gastro-intestinale problemen | X | ||
Hogere urineweg aandoeningen | X |
Een van de dingen waar overgewicht voor zorgt is continu laagdrempelige ontstekingen. Want vet is niet alleen opslag, het produceert ook hormonen. Hierdoor heeft het immuunsysteem het ook veel zwaarder. Ook beïnvloedt het de insuline afscheiding en de insuline gevoeligheid, de glucose - en vetmetabolisme en de bloeddruk.
Katten met een BCS van 6 hadden meer last om te bewegen, van een hoge bloeddruk, met het gebit, diarree, urinewegaandoeningen zoals blaasgruis en problemen met de ogen. Op zichzelf al geen kleine lijst. Bij een BCS van 7 of hoger, kwamen daar nog een aantal aandoeningen bij. Onder andere aan de huid, artritis, astma en allergische reacties. Ook wordt de kans op diabetes verhoogd, net als bij mensen.
Minder happy door overgewicht
Maar het is niet alleen een verhoogde kans op ziekten. Een kat die te dik is heeft daar in het dagelijks leven last van. Allerlei dingen die ze graag doen, worden opeens een stuk lastiger.
Zo drukt het gewicht op de knieën en gewrichten. Daardoor wordt ergens op- en af springen heel onprettig en zelfs pijnlijk. Dit zorgt ervoor dat je kat geen plekjes op hoogte kan zoeken. Denk bijvoorbeeld op de vensterbank, de bank, de eettafel, het aanrecht of een hoge kast. Voor veel katten geeft vanaf hoogte de wereld bekijken een veilig gevoel. Ook andere dingen worden door stramme gewrichten natuurlijk lastiger. Bijvoorbeeld traplopen, op de bank springen of zelfs in je favoriete slaapmandje stappen.
Ook is spelen (jagen) niet leuk meer. Terwijl jagen juist iets is wat ze fantastisch vinden. Zo was er een onderzoek die katten hun allerlekkerste hapje voorschotelde en vervolgens een rat losliet in de kooi. De kat dood snel die rat, om vervolgens weer van hun favo hapje te eten. Jagen op zichzelf is dus ook geen teken van honger, maar eerder levensdoel. Hoe dikker je kat is, hoe moeilijker dit is. Dit is ook waarom je dikke katten vaak niet meer ziet doen dan hun poot optillen terwijl ze op hun zij liggen. Zoals Ripley in dit korte filmpje:
Je ziet te dikke katten dan ook vaak lui op de bank hangen die er alleen af komt om te eten. Dit wordt al snel een neerwaartse spiraal van te weinig beweging, stress en te veel eten. En alles versterkt elkaar. Daarom is het zo belangrijk om deze cirkel te verbreken. Voor tips over afvallen raad ik je dit artikel aan om te lezen.
Sommige katten zijn ook te dik om zichzelf nog goed te kunnen wassen. Je ziet dan dat de vacht achteruit gaat. Het glanst niet meer zo mooi en soms zitten er schilfers in. De vacht kan gaan klitten of zelfs vervilten, en dat is zéér pijnlijk. Ook kan het zijn dat je kat zichzelf continu op dezelfde plek wast, in een poging verderop de rug te wassen. Door het overmatig likken op diezelfde plek, kan er zelfs een kale streep ontstaan!
Is het dus erg dat je kat te dik is?
Ik denk dat je het antwoord wel weet nu: Ja, het is erg. In het dagelijks leven, voor de tijd die je met hem hebt en de algehele gezondheid van je kat. Alhoewel het niet makkelijk is, kunnen we gelukkig wel ons kat laten afvallen naar een gezond(er) gewicht. Wist je dat zelfs 6 tot 8% gewichtsverlies vaak al enorme gezondheidsvoordelen heeft?
Wil je graag aan de slag met afvallen?
Afvallen is best lastig. Hoe pak je dat aan? Welke voeding gebruik je? En hoe doe je het zonder het een hongerdieet te maken? De training "Verantwoord Afvallen voor je Kat" is hier speciaal voor gemaakt. Je vindt hem hier. Zeker aangeraden als je kat moet afvallen en je wilt dit op een relaxte manier doen, zonder hongerdieet en mét snacks.