Hoeveel kost een kat per jaar?

Misschien zit je erover na te denken om een kat of kitten te nemen. Misschien heb je er al een paar, of misschien wordt dit de eerste in je leven. Eigenlijk altijd bij een dier, maar zeker als het je eerste dier (kat) wordt, is het belangrijk om te weten: Wat kost een kat eigenlijk?

De aanschaf, spulletjes, voer, grit en dierenartskosten zijn niet gratis. Als je een kleine portemonnee hebt, kan dit een probleem zijn of worden. Daarom is het handig vooraf te weten waar je aan toe bent, zodat je een weloverwogen beslissing kan maken en je je nieuwe kat de beste zorg kan geven.

Aanschaf

Sommige kittens zijn gratis af te halen. Misschien ken je iemand in de omgeving die een nestje heeft: een buur, een kennis of vrienden hebben misschien een nestje waar je een kitten vandaan kunt halen. Ook kan het zijn dat iemand in je omgeving een oudere kat heeft die om wat voor reden dan ook niet meer kan blijven.

Ook kun je kijken in het asiel. Een kat kost dan meestal rond de €100-€150. Deze katten dan al ontwormt, gevaccineerd en gecastreerd. Het bedrag is slechts een kleine vergoeding voor al deze medische handelingen. Dit is dus niet "duur" maar noodzakelijke uitgaven die sowieso moeten gebeuren bij een kitten! Zou je dit zelf los doen, dan ben je waarschijnlijk tegen de €200 kwijt zijn.

Raskatten

Wil je een raskat, dan wordt het allemaal een stukje duurder. Een raskatten vereniging ziet een raskat alleen als zodanig als alle juiste papieren en stambomen erbij zitten. Je betaalt dan meestal €1.000 of meer.

Wil je een raskat met een ‘foutje’ (verkeerde kleur of kleurpatroon, een extra teen) die niet gebruikt kan worden voor shows, dan is het meestal rond de €500 tot 750 euro. Wel wordt je dan vaak verplicht om de kat te castreren, om de doorzetting van de ‘fout’ te voorkomen. Ook raskatten die zonder stamboom worden verkocht zijn vaak goedkoper, maar let daarbij goed op of alle nodige testen gedaan zijn!

Wat ik verder nog belangrijk vind bij raskatten, is dat sommige te ver zijn doorgefokt. Zij ondervinden hier flinke nadelen van qua gezondheid. Zo heeft de Scottish Fold "schattige" gevouwen oortjes, maar dit komt door afwijkingen in het kraakbeen. Dit werkt niet alleen door in de oortjes, maar ook in de rug en andere gewrichten. Ook Perzen en Brits kort/langhaar met zeer korte neusjes hebben hierdoor vaak ademhalingsmoeilijkheden. Sommige raskatten zijn in NL verboden. Doe dus je research voordat je iets aanschaft.

Kitten

Haal liever je katje niet eerder op dan dat hij 12 weken is. Het socialisatieproces is erg belangrijk en is voor die tijd nog niet compleet. Hierin leert hij van zijn moeder hoe hij zich moet gedragen, de kattenbak te gebruiken en wat eten is. Ook leren ze veel van hun nestgenootjes.

Ga ook altijd kijken bij het nestje, liefst meerdere keren. Worden ze goed verzorgd en hebben ze contact met mensen? Is de omgeving schoon en zijn er niet 4 nestjes tegelijk ('broodfok')? Dit geeft je een indicatie in hoeverre de kittens goed verzorgd worden.

Goed verzorgde kittens hebben minder kans op gedragsproblemen. Bovendien geeft dit minder kans aan broodfokkers, die de verkoop (geld verdienen) belangrijker vinden dan het welzijn van de kat.

Kattenmeubelen

Als je een nieuwe kat in huis haalt, heb je standaard een aantal dingen nodig. Elke kat heeft zijn eigen ‘setje’ nodig, dus zelfs als dit je tweede of derde kat is, is het handig dit te (extra) kopen.

Let op: Sommige katten kunnen prima dingen delen. Maar de kans dat het mis gaat is groter. Dit kan lastig zijn om op te merken met subtiele signalen. In mijn ogen is voorkomen beter dan genezen: koop een setje voor iedere kat.

Een kattenbak

Elke kat heeft een *eigen* kattenbak nodig. Liefst plus nog eentje extra. Een kitten leert normaal gesproken van zijn moeder wat de kattenbak is en is zindelijk als hij bij jou komt.

Een kleintje heeft wel een lage instap nodig, anders kan ie er niet inkomen. Een Maine Coon daarentegen wordt groot en heeft dus ook een grote kattenbak nodig. Een overkapping houdt voor ons de luchtjes weg, maar bedenk hoe erg het binnenin kan stinken voor je kat. Houdt dus rekening met je kat als je een bak koopt.

Als je keutels en plasjes net naast de bak vind, is de kans groot dat er iets mis is met de bak (of grit) waardoor deze niet gebruikt wordt. Dat geldt voor kittens én volwassen katten.

Het liefst neem je een grote XXL kattenbak, waar de kat zich lekker in kan ronddraaien. Voor een "officiële" kattenbak betaal je ongeveer €60. Maar je kunt ook creatief zijn en eens bij Ikea of de bouwmarkt rondkijken. Dan ben je vaak goedkoper uit.

Kattengrit

In de kattenbak gaat kattengrit. Deze bestaat in verschillende vormen: klonterend en niet klonterend, silicaat, klei of plantaardig.

Bij klonterend grit kun je het beste zien hoeveel je kat plast (als indicatie voor eventuele problemen) en dit is makkelijker dagelijks uit te scheppen. Echter willen kitten nog wel eens grit eten. Voor kittens en grit-etende katten raad ik klonterend grit (vormt ook een klont in hun maag) en silicaat (is giftig bij inname) af.

Voor een grotere kattenbak (XXL, zoals aanbevolen) ben je al snel 14 tot 18 liter kattengrit nodig om hem goed te vullen (ongeveer 4-5 cm hoog). Vanwege het feit dat het klontert kun je daarna gewoon bijvullen. Ik gebruik ongeveer 10 - 12 zakken Biokat Micro Classic (14L) per jaar à €12 euro = 120 tot 144 euro.

Prijzen

Kattengrit is een terugkerende kostenpost.

• Binnenkat (140 - 168 liter per jaar): €120 - 144
• Een buitenkat heeft minder kosten, omdat deze zijn behoefte vaak ook buiten doet.

Krabpalen (ja, meervoud!)

Als je graag wilt dat je behang aan de muur blijft zitten, je bank heel blijft en je gordijnen niet aan repen gescheurd ziet worden, is een krabpaal slim. Vaak is deze ook multifunctioneel: ze kunnen erop springen, klauteren, spelen, slapen en krabben. Allemaal behoeften van je kat!

Wat een goede krabpaal is, hangt ook af van de kat. Zo moeten ze zich uit kunnen strekken tijdens het krabben – zowel horizontaal als verticaal. Hoe groter je kat wordt, hoe groter de krabpaal moet zijn. Ook moet de paal stevig genoeg zijn, zodat ie niet omvalt als ze net lekker krabben of erop springen. Omvallen kan ervoor zorgen dat je kat zich verwond en/of nooit meer de krabpaal wil gebruiken.

Tevens is het handig om per kat minstens een paar krabpalen te hebben. Krabben zorgt er ook namelijk voor dat er geurtjes achterblijven, waarmee je kat zijn veilige gebied aangeeft. Dat hoeven niet allemaal enorme palen te zijn, maar liever een klein paaltje in de gang dan je behang op de grond.

Prijzen (minstens 1 grote, plus nog wat kleinere):

• Klein formaat: €5+ (eigenlijk alleen geschikt voor kittens)
• Gemiddeld formaat: €50 - €200
• Deluxe: €250+
• DIY klusmodel: Ga zelf lekker klussen met palen en sisal!

Speeltjes

Kittens staan erom bekend speels te zijn. Speeltjes zoals propjes papier, een pingpongballetje of een veer aan een touwtje kan al de grootste lol opleveren. Maar ook oudere katten vinden spelen ook leuk! Het ‘jagen’ op een knuffelmuisje aan een touwtje of een potje wack-a-mouse kunnen heel verleidelijk zijn.

Veel speeltjes kun je prima zelf maken of je kunt ze kopen. Voor zowel zijn als jouw vermaak is het de moeite waard! Bovendien is de beweging goed voor je kat zijn algehele gezondheid en verstevigd het jullie band.

Een van de must haves vind ik een hengel. De Tabby Tijger vind ik een hele mooie, maar je kunt dit ook volledig zelf maken. Stokje, touwtje en bind er een prop papier aan vast - en dat werkt ook. Qua speeltjes kun je je het echt zo goedkoop of duur maken als je zelf wilt: katten geven er niets om de prijs, alleen maar om spelplezier!

Prijzen:

• Goedkoop: DIY of €1+
• Gemiddeld: €20
• Deluxe: €50

Voer

Een essentieel onderdeel in de katverzorging is de voeding. Droogvoer is het goedkoopste, maar tevens biologisch ongeschikt voor een kat en daarom raad ik dit niet aan. Het kan allerlei medische gevolgen hebben, waaronder een hogere kans op diabetes, blaasproblemen en mogelijk ook nierproblemen.

Ik raad aan om veel natvoer te geven. Je kunt ook gaan voor KVV of BARF (vers voeren), maar het is belangrijk om je eerst in te lezen. Dit is per dag vaak wel iets goedkoper dan natvoer.

Prijzen

Kattenvoer is een terugkerende kostenpost.

• Commercieel natvoer per dag: €1,75 - €2,50
• Per jaar: €640 - €915

Bij alleen de beste brokjes die ertussen zit (maar let op: nog steeds minder kwalitatief dan natvoer)

• per dag € 0,96
• Per jaar: € 350

Gezondheidskosten

Vanaf 12 tot 16 weken kun je het kleintje mee naar huis nemen. Vaak is hij dan zindelijk en goed gesocialiseerd. Als het goed is heeft ook een vaccinaties gehad voor nies- en kattenziekte (9 weken) en is hij al drie keer ontwormd (3, 5 en 7 weken) óf je hebt in overleg met de fokker voor titeren gekozen. Overleg hierover met de fokker (/verkoper) om dit zeker te weten.

Vanuit het asiel zijn de vaccinatie, ontworming en castratie vaak al geregeld. Daarvoor betaal je bij aanschaf al een bedrag. Bij reguliere verkoper is de prijs voor aanschaf vaak gratis of goedkoper, maar reken daar dus zeker deze kosten nog bij (zie hieronder)!

Vaccinaties

De vaccinaties voor nies- en kattenziekte moeten herhaald worden voor blijvende bescherming. Ook als je ze binnenhoudt kunnen ze technisch gezien besmet worden, dus ook dan is het belangrijk.

• Niesziekte: 9 (fokker), 12 en 52 weken – en daarna elk jaar.
• Kattenziekte: 9 (fokker), 12 en 52 – en daarna elke 2 à 3 jaar.
• Hondsdolheid: Verplicht als je naar het buitenland gaat (30 dagen ervoor inenten).

Let op: Met titeren is het mogelijk niet nodig om de jaarlijkse shots te geven. Een titersessie kost meestal rond de €30-€60; vraag je dierenarts hiernaar.

Prijzen

• Per consult (inentingsmoment): ~€65 ; dus:
  • Kitten (2 inentingsmomenten): €130
  • Volwassen kat (1 keer per jaar): €65
• Titersessie: ~ €30 à €60 (exclusief inenting mocht de titer uitwijzen dat dit nodig is).

Ontwormen

Ontwormen kun je op twee manieren aanpakken:

1. Het standaard ontwormschema aanhouden van instanties
2. Alleen ontwormen als ontlastingsonderzoek uitwijst dat dat nodig is

Een kitten moet meerdere keren door de fokker ontwormt worden (3, 5 en 7 weken). Daarna moet jij het ontwormingsmiddel toedienen bij 3, 4, 5, 6, 9 en 12 maanden volgens het standaard schema. Wil je juist de ontwormingsmiddelen tot een minimum beperken, dan kun je bij je kitten ervoor kiezen een maandelijks ontlastingsonderzoek te doen totdat hij 6 maanden oud is.

Bij de volwassen kat wordt bij het standaard schema (volgens ESCCAP) aanbevolen om je kat 1 keer tot meer dan 4 keer per jaar te ontwormen. Dit is onder andere afhankelijk van hoeveel hij buiten komt. Bij het standaard schema weet je nooit of dit nodig was - "preventief ontwormen" is onzin! Dit leidt tot onnodige belasting van organen én dat wormen resistentie opbouwen tegen de ontwormingsmiddelen.

Een alternatief is om 3 tot 4 keer per jaar ontlastingsonderzoek te laten doen (bijvoorbeeld bij Het Woud). Daardoor wéét je of er sprake is van wormen én wélke wormen, zodat mocht het nodig zijn je een gerichtere actie kunt ondernemen.

Denk erom dat je niet alle wormsoorten in de ontlasting kunt zien. Lintwormen zijn vaak wel te zien, maar spoelwormen niet. Denk niet ‘ik zie niets, dus het zal wel goed zijn’. Een ontlastingsonderzoek kan hier ook bij helpen. Áls er vlooien aanwezig zijn, is het belangrijk die ook te bestrijden, want die kunnen weer zorgen voor lintwormen.

Prijzen

• Gemiddeld per tablet: €3,50
• Kitten (eerste jaar 6 keer ontwormen): €21 per jaar
• Volwassen kat (1-4 keer ontwormen): €3,50 - €14 per jaar
• Standaard ontlastingsonderzoek (per kit): €26,50

Vlooien

Vlooien bijten je kat wat erge jeuk kan veroorzaken. Je kat kan tot bloedens toe krabben, zeker in het geval van vlooienallergie. Daarnaast kunnen vlooien ziekten overdragen, zoals lintworm, kattenleukemie en niesziekte.

Als je kat veel buitenkomt, wordt elke 4 week (afhankelijk van het middel) aangeraden. Komt je kat minder buiten, dan kan 4x per jaar ook voldoende zijn. In de zomer zijn vlooien actiever, dus dan wil je misschien wel elke 4 weken ontvlooien, terwijl in de winter je niets doet. Zo zit je dus op 13 keer per jaar of minder.

Ook bij ontvlooien kun je kiezen voor een meer natuurlijke manier. Om de kans op vlooien te verminderen, kun je regelmatig kammen. Zo wéét je of je vlooien (of eerder nog vlooienpoepjes) ziet. Pas dan geef je een vlooienmiddel die vaak minstens 1 keer herhaald moet worden zodat de larven ook sterven. Hiermee voorkom je overmatig (standaard) gebruik van vlooienmiddelen, welke ook een aanslag hebben op je kat.

Krijgt je kat een lintworm behandeling, ontvlooi dan ook altijd, want vlooien zijn de tussengastheer. Ook moet je altijd een herhalingskuur doen, zodat de vlooieneitjes in een later stadium ook gedood worden. Lees hiervoor goed de bijsluiter.

Er zijn verschillende vlooienmiddelen. Zo is er Stronghold die zowel de volwassen vlooien als larven dood, maar deze is voorlopig alleen bij de dierenarts verkrijgbaar. Verder heb je Frontline Combo, Advantage en de Seresto Kat halsband. Let op dat een kat met een halsband ergens achter kan blijven haken.

⚠️ Controleer bij gebruik voor kittens vanaf welke leeftijd het gebruikt mag worden.

⚠️ Gebruik NOOIT vlooienmiddelen voor honden; het stofje hierin kan dodelijk zijn voor je kat!

Behandel ook altijd je huis als je vlooien bestrijd, want slechts 5% zit op je kat. Er zijn ook meer natuurlijke manieren om dit te doen.

Bron: Dierenkliniek Wilhelmina Park

Prijzen

• Gemiddeld per pipet: €5
• Kitten (eerste jaar, eens per 4 week v.a. 8 week, 11x): €55
• Volwassen kat (eens per 4 weken, 13x per jaar): €65 per jaar
• Alleen behandelen wanneer noodzakelijk: misschien wel 0x per jaar!

Teken

Als je bij het bos leeft of je kat graag in hoog gras rondrent, moet je extra alert zijn op teken. Een tekentang kan helpen bij het verwijderen ervan en zou je standaard in huis moeten hebben.

Er zijn weinig middelen die werken tegen teken. Effipro werkt wel en werkt tevens tegen vlooien. Effipro mag je gebruiken vanaf 2 maanden en 1 kilo lichaamsgewicht. Als je deze middelen kunt vermijden, dan zou ik daarvoor kiezen, want het blijft een gifstof.

Prijzen

• Tekentang (eenmalig): € 5

Oormijt

Vooral jonge katjes van een boerderij hebben nog wel eens oormijt. Vaak wordt dit bij de 9-weken nies- en kattenziekte vaccinatie gecheckt tijdens het consult. Stronghold is ook hierbij een effectief middel. Het is besmettelijk, dus ook andere dieren moeten een behandeling krijgen.

Chippen

Een chip zorgt ervoor dat je kat geregistreerd is. Het heeft zijn voor- en nadelen. De belangrijkste is waarschijnlijk: Mocht hij de weg naar huis kwijtraken, dan kunnen anderen met behulp van de chip uitlezen zien waar hij vandaan komt.

Vergeet trouwens niet na het chippen ook te registreren, anders zijn er geen gegevens bekend. Op Chipnummer vind je verschillende databanken waar je dit kunt doen. Kijk niet alleen naar prijs, maar ook of je gegevens zelf kunt aanpassen (en of dat geld kost).

Het is niet heel erg pijnlijk en kan zo gebeuren. Eventueel kan het ook tijdens de castratie.  Voor katten is een chip (nog) niet verplicht, alhoewel er wel steeds meer over gedebatteerd wordt. Meer informatie lees je op het LICG.

Prijzen

• Tussen den €20 en €50 (afhankelijk van je dierenarts).
• Registratiekosten: €3,63 en €10
• Totaal: €25 tot €60

Castratie

Zowel katers als poezen worden gecastreerd. Hierbij worden de voortplantingsorganen verwijderd, zodat het sproeien en krolsheid dat ons irriteert ook verdwijnt. Bij sterilisatie worden de voortplantingsorganen alleen afgesloten, maar blijft het hormoongestuurde gedrag bestaan. Dit wordt bij huisdieren (bijna) nooit gedaan.

Castreren kan vanaf ongeveer 4 à 6 maanden of je kunt kiezen voor vroegcastratie vanaf ongeveer 16 weken en 1 kilo. Voor een kater is dit een makkelijkere ingreep dan bij een poes. Daarom is het goedkoper een kater te castreren.

Als je niet wilt fokken of (per ongeluk) eenmalig een nestje wilt, raad ik aan je kat te castreren. Daarbij zie ik geen verschil tussen een kater of een poes: beiden horen gecastreerd te worden om ongewenste nestjes te voorkomen. Er zijn al heel veel katten zonder baasje en alhoewel kleine katjes heel leuk zijn, zijn ze ook een verantwoordelijkheid. Zelfs als jij je kittens kwijt kunt aan liefhebbende mensen, krijgen de kittens in de asielen geen baasje. Mijn advies: neem je verantwoordelijkheid en castreer je poes én kater.

Er bestaat ook een poezenpil, maar die wordt sterk afgeraden omdat het de kans op suikerziekte, melkklierentumoren en baarmoederontsteking kan vergroten. Bovendien gebeurt het soms toch dat er een nestje komt.

Prijzen

• Voor een poes: ~€140
• Voor een kater: ~€80

Senior check

Natuurlijk kan je kat ook later ziek worden. Aangeraden wordt om jaarlijks een senior check te doen, zeker vanaf 8 à 10 jaar ('seniorencheck'). Dit hangt er natuurlijk deels vanaf wat je wilt laten controleren. Inclusief bloed trekken zit je rond de €180. Hiermee kun je, zeker bij oudere katten, bepaalde ziekten in een vroeger stadium opsporen, waardoor levenslengte drastisch verlengd kunnen worden.

Medische kosten (dierenarts)

Als je kat naar de dierenarts moet vanwege een ziekte, dan bepaalt de diagnose en de behandeling de prijs. Een gebroken pootje is eenmalig, maar suikerziekte medicijnen komen elke maand terug. Een kankerbehandeling is tegenwoordig ook mogelijk, maar kost ook een flinke duit. Verzekeren of sparen voor deze kosten is daarom belangrijk, zodat je je kat niet onnodig hoeft te laten inslapen.

Als je voldoende financiële middelen hebt is het slimmer om zelf de dierenarts te betalen. Indien je nu nog geen spaarpot hebt, maar wel €20 tot €40 per maand opzij kunt zetten, is zelf sparen ook een idee.

Ook kun je sparen en verzekeren combineren: zo maak je gebruik van de goedkopere premie in de eerste jaren en spaar je ondertussen je eigen potje bij elkaar. Tevens ben je dan gelijk verzekert voor die eerste 3 à 4 jaar. Je kunt ook kiezen om je kat direct te verzekeren, dit kan al vanaf €12 per maand.

Prijzen

Prijzen zijn mede afhankelijk van de leeftijd van je kat. Onderstaande prijzen zijn richtlijnen voor niet-raskatten van 1 jaar

• Goedkoopste basisverzekering voor je kat: €15 -20 per maand
• Uitgebreide verzekering voor je kat: €35 - 50 per maand
• Zelf sparen (zonder spaarpot vooraf): €50 per maand

Hoeveel kost een kat gemiddeld per maand?

De initiële investering voor een kat val behoorlijk mee. Voor zo'n €150 tot 200 euro heb je een kat van het asiel, of kun je een kitten castreren, ontvlooien en ontwormen. Daarnaast heb je de basics nodig voor het krabben, waarvoor ik zo'n €150 reken. Afhankelijk van hoeveel het gebruikt wordt, zul je deze eens per zoveel tijd moeten vervangen.

Voor de jaarlijkse kosten zit je op grofweg €300 per jaar. Hierin zit de standaard verzorging zoals vaccinatie, ontwormen en vlooienbestrijding, inclusief een check-up bij de dierenarts. Maandelijks is dit dus zo'n 25 euro.

Daarnaast heb je standaard maandelijkse kosten, zoals voeding en kattengrit. Een kattenverzekering (of zelf sparen) reken ik hier ook onder, zodat je een potje achter de hand hebt voor medische kosten. Uiteraard kunnen de dierenarts rekening hoger uitvallen, waardoor dit alsnog onvoldoende blijkt. Hiervoor ben je zo'n €120 per maand aan kwijt.

Jaarlijks ben je dus voor je kat al snel € 1.750 euro kwijt voor je kat, exclusief alle speciale extraatjes zoals speeltjes, snacks, voerpuzzels en upgrades van de basics. Vergeet ook niet dat dierenarts kosten soms flink kunnen zijn, €500 tot 1000 is zo weg voor een grote of voortdurende behandeling. Hier vind je een volledig overzicht (PDF).

Conclusie: Een kat kost makkelijk €150 per maand

Alles opgeteld kost een kat minimaal €150 per maand aan eten, grit en medische kosten. Als je nog geen spulletjes hebt voor je kat, is dit een eenmalige investering, alhoewel je dat zo duur kan maken als je zelf wilt. In totaal ben je dus nog best wat kwijt voor een kat en misschien is het meer dan je dacht.

Lijkt dit je wel erg duur of veel geld? Denk je dat het goedkoper kan? Dan heb je waarschijnlijk gelijk. Je kunt brokken nemen in plaats van natvoer, je kunt niet elk jaar voor een dierenarts check-up gaan en je kunt die extra kattenbak of krabpaal laten zitten. Je kunt op elke plek goedkoper uit zijn dan het plaatje dat ik hierboven schets.

Maar: mijn kostenplaatje voor de kat is gebaseerd op het kattenwelzijn. Niet alleen fysiek, maar ook mentaal en medisch. En ja, dat kost nog best wat en het wordt ook nog eens steeds duurder. Als je twijfelt of je dit wel kunt betalen, wacht dan nog even met een katje uitkiezen. Het is sneu als jullie elkaar kwijtraken omdat het toch te duur is en je je kat moet afstaan. Dat bedoel ik absoluut niet lullig - ik wil graag dat er goed nagedacht wordt over alle aspecten voordat een kat in huis genomen wordt.