Steeds meer katten worden te dik. Geschat wordt dat er ondertussen al 20 tot 50% katten met overgewicht zijn. Meer voeren dan de kat nodig heeft en overeten door de kat lijken hierin belangrijke factoren te zijn.
De vraag is dus: hoe kunnen we er voor zorgen dat de kat minder calorieën binnen krijgt, zodat zijn lichaamsgewicht ideaal blijft?
Water is een van de makkelijkste manieren om de energie dichtheid te verminderen zonder energie toe te voegen. Ook heeft het weinig tot geen impact op de smakelijkheid en verteerbaarheid van een dieet, in tegenstelling tot bijvoorbeeld vezels.
De vraag blijft echter: Zorgt een vochtrijk dieet ervoor dat katten (uit zichzelf) minder gaan eten? En kan dat helpen bij gewichtsverlies of voorkomen dat de kat aankomt?
Studie 1: Een natvoer versus gevriesdroogd
Een van de moeilijkste aspecten is dat wanneer je een brok met een natvoer vergelijkt is dat naast het vochtgehalte ook de macronutriënten (eiwit, vet en koolhydraten) verschillen. Dit kan de resultaten beïnvloeden.
Wei en anderen vergeleken daarom een natvoer met een gevriesdroogde versie met diezelfde samenstelling op droge en energie basis. Hiervoor werden 16 kittens (jonger dan 12 maand) verdeeld in 2 groepen. Vervolgens kregen ze eerst 3 weken de ene test voeding, dan 3 weken een ‘wash out’ dieet, en toen 3 weken de andere test voeding.
Er werd twee maal daags vers voer gegeven die onbeperkt gegeten kon worden.
Samenstelling voeding
Eiwit | Vet | NFE | Vezel | Ruwe as | |
DM | 45% | 23% | 11% | 7% | 14% |
ME | 41% | 49% | 10% | - | - |
Het gevriesdroogde voer bevat 10% vocht. DM = op droge basis ; ME = op energie basis.
De resultaten
Van het natvoer aten katten aanzienlijk minder dan van het gevriesdroogde voer. Dit resulteerde ook in minder calorie inname. Ook waren katten op natvoer significant[1] lichter in lichaamsgewicht dan katten die de het gevriesdroogde voer kregen op dat moment.
Voer inname | Natvoer | Gevriesdroogd |
… in grammen | 64 ±17 | 86 ±21 |
… kcal / dag | 251,7 ±65,7 | 337,9 ±82,7 |
… kcal / kg / dag* | 55,6 ±14,8 | 73,3 ±18,6 |
Calorieën per kilo lichaamsgewicht; ± standaarddeviatie[2]
Lichaam | Natvoer | Gevriesdroogd |
Lichaamsgewicht (kg) | 4,4 ±0,3 | 4,5 ±0,3 |
Vetmassa (%) | 12 ±3,9% | 14 ±6,3% |
De 100 gram verschil in lichaamsgewicht lijkt misschien niet veel. Echter is 100 gram van 4400 gram al 2,3%, en dat over slechts 3 weken. Een vergelijking naar mensen: iemand van 80 kilo zou dan 81,8 kilo wegen. Best een groot verschil dus!
De vetmassa verschilde wel percentueel, maar dit was niet significant.
Studie 2: Brok met of zonder toegevoegd water
Alexander en anderen pakten het anders aan: wat gebeurt er met de voedingsinname als je water toevoegt aan brokjes?
Daarvoor selecteerden ze 69 kattens (14 tot 21 maanden) die ze verdeelden in 3 groepen. Ze kregen eerst 28 dagen (4 weken) het brok dieet (6% vocht), de brok met 40% vocht of de brok met 80% vocht. In deze eerste fase werd 100% van hun vastgestelde calorieën gevoerd.
In de tweede fase kregen ze 200% van hun vastgestelde calorieën, dus twee keer zoveel. Hierdoor konden ze praktisch gezien eten zoveel ze wilden. Deze fase duurde ook 28 dagen.
Samenstelling voeding
Eiwit | Vet | NFE | Vezel | Ruwe as | |
DM | 35% | 15% | 37% | 6% | 8% |
ME | 32% | 34% | 34% |
Resultaten
De katten die het droge dieet aangeboden kregen aten in de tweede fase meer dan wat ze in de eerste fase deden. Katten op het 80% vocht brok dieet gingen niet meer eten na fase 1.
In fase 2 bleek dat bleek dat katten op het 6% vocht dieet significant meer aten dan zowel katten op het 40% vocht dieet als op het 80% vocht dieet.
Voer inname Kcal / kg / dag | 6% vocht | 40% vocht | 80% vocht |
Fase 1 | 50,7 | 45,4 | 46,6 |
Fase 2 | 67,2 | 51,4 | 49,0 |
Alhoewel katten in fase 1 geen verschillen hadden in lichaamsgewicht of lichaamsvet, werd dat na fase 2 anders.
De groep die het 6% vocht brok dieet kreeg kwam significant aan in gewicht en vet. Bij de 40% en 80% was dat niet het geval. Ook was de vetmassa in fase 2 van de 40% en 80% vocht diëten significant lager dan van het 6% vocht dieet.
Lichaam | 6% vocht | 40% vocht | 80% vocht |
Lichaamsgewicht | Van 5,15 kilo naar 5,3 / 5,35 kilo* | Tussen 5 en 5,1 kilo | Tussen 4,8 en 5 kilo |
Vetmassa (%) (Fase1) | 12,5% | 12,0% | 10,0% |
Vetmassa (%) (Fase2) | 15,0%*A | 11,8%B | 8,0%B |
*Significante toename van fase 1 naar 2. Bij de andere 2 diëten was geen verschil.
A, B In dezelfde rij met verschillende letters verschillen significant van elkaar.
Conclusies: Grotere maaltijden beperken de kat
Vocht zorgt voor een grotere maaltijd in grammen zonder calorieën toe te voegen. In beide onderzoeken aten de katten daardoor minder, waardoor ook hun calorieën beperkt worden.
In studie 1 daalde daardoor het lichaamsgewicht. In studie 2 werd duidelijk dat een vochtarm dieet voor gewichtstoename kan zorgen en dat de vetmassa toeneemt.
Het lijkt het dus op dat het volume van het dieet mede bepaald hoeveel de kat kan eten in één maaltijd.
Limiterende factoren van de onderzoeken
De katten in beide onderzoeken waren jonger dan 2 jaar. Aangezien overgewicht vaker voorkomt bij katten tussen 6 en 10 jaar, kan dit mogelijk invloed hebben.
Echter denk ik ook dat het potentieel biedt om overgewicht in die leeftijdscategorie te verminderen of zelfs te voorkomen, aangezien overgewicht zich over de jaren opbouwt.
Voor katten met (het risico op) overgewicht, kan het geven van een vochtrijke voeding helpen om de calorie inname te beperken. Zeker op de langere termijn kan dat stapelende voordelen hebben.
Lees ook: Waarom katten niet zonder een vochtrijk dieet kunnen
Tip: Wil je brokjes gaan weken met (veel) vocht? Laat het dan niet langer dan 30 minuten staan. Bacteriën en andere schadelijke stoffen in brokjes ontstaan makkelijker door het toevoegen van vocht en je hebt liever niet dat je kat dat eet.
Blijf ook opletten dat je kat voldoende eet van de geweekte brokjes, want niet elke kat eet dit goed vanwege smakelijkheid en textuur.
Bronnen
Studie 1: Wei, A., Fascetti, A. J., Villaverde, C., Wong, R. K., & Ramsey, J. J. (2011). Effect of water content in a canned food on voluntary food intake and body weight in cats. American journal of veterinary research, 72(7), 918-923.
Studie 2: Alexander, J. E., Colyer, A., & Morris, P. J. (2014). The effect of reducing dietary energy density via the addition of water to a dry diet, on body weight, energy intake and physical activity in adult neutered cats. Journal of nutritional science, 3, e21.
[1] Een statistische term die aangeeft dat een verschil komt door meer is dan toeval.
[2] Een statistische term om de afwijking weer te geven. 68% van de katten zitten tussen het gemiddelde plus en min 1 keer de standaarddeviatie (voorbeeld van grammen voor natvoer: 47 en 81 gram) , 95% van de katten zit tussen het gemiddelde plus en min 2 keer de standaarddeviatie (voorbeeld van grammen natvoer: 30 en 98 gram).