Moet *elke* kat onbeperkt brok eten?

Of een kat onbeperkt brok moet eten is een vraag die ik veel vaker krijg. Meestal op basis van het feit dat katten in het wild wel 10 tot 20 muizen per dag vangen. Het nemen meerdere keren per dag een kleine portie. Daarom wordt aanbevolen dat thuis ook veel kleine porties te geven. Dat is alleen praktisch onmogelijk, want we zijn niet altijd de hele dag thuis. Dus wordt dit vervangen door onbeperkt brokjes neerzetten, zodat de kat zélf kan bepalen wanneer hij een hapje eet.

De vraag is: Is dit onbeperkt neerzetten van brokjes een goed idee?

Zet je maar vast schrap, want ik zeg “nee”. In tegenstelling tot veel andere kattenprofessionals 🙈.

Even lang verhaal kort: waarom niet? Niet elke kat reguleert zijn eetlust goed en worden dan dus dik. En overgewicht is geen lolletje.

Dan nu het lange verhaal.

In het wild

Wanneer een kat in het wild leeft en jaagt op muizen, dan moet hij zeker 7 tot 10 muizen vangen per dag om voldoende energie binnen te krijgen. Beetje afhankelijk van hoe groot ze zijn natuurlijk.

Dit is hun natuurlijke eetpatroon. Elke muis is een klein hapje. Door dit meerdere keren per dag te herhalen, krijgt een wilde kat uiteindelijk zijn voeding binnen.

Passen we dit principe toe in ons huis, dan zet je onbeperkt brokjes neer. Dan kan de kat zelf beslissen wanneer hij eet en hoeveel hij eet. Allereerst ook zeker wel makkelijk voor ons als personeel. Immers is hij dan niet afhankelijk van jou.

Een ander voordeel is dat het in multi-cat huishoudens zorgt voor overvloed. In een kattengroep (2 of meer katten) heeft dat als voordeel dat er geen of in elk geval minder strijd ontstaat over eten. Er is hier geen schaarste, maar overvloed – meer dan genoeg voor iedereen, dus geen nood om hierover ruzie te maken.

Maar wilde katten zijn niet hetzelfde als huiskatten – tenminste, niet in het voedsel dat ze (onbeperkt) eten. Wilde katten eten muizen, huiskatten krijgen brokjes. Bovendien liggen die muizen niet klaar als een buffet en moet daar hard voor gewerkt worden, terwijl een bak met brokjes gemakkelijk scoren is. Akkoord?

Evolutionair gezien zijn levende wezens ingesteld op overleving. Als er overvloed is, is het makkelijker om wat meer te eten. Zo heb je wat over voor schaarsere tijden. Het probleem? In ons huis komen geen schaarsere tijden als het aankomt op eten...

Niet *elke* kat reguleert zichzelf goed

Nu kan ongeveer 60% van de katten daar goed mee omgaan. Zij eten niet te veel en te weinig. Dit is het 1ste type eter. Zij reguleren hun eetlust perfect. Ze worden niet dikker of dunner. Bij hun kun je prima onbeperkt voeding neerzetten. Bij sommige katten is dat zelfs aan te bevelen: een mamapoes, een kat die moet aansterken na ziekte of oudere senior katten die hun eetlust beginnen te verliezen bijvoorbeeld.

Maar vergeet de andere kant niet! Het betekent ook dat ±40% van de katten hun eetlust *niet* goed reguleert. Zij eten wel degelijk te veel en verdikken. Niet over een nachtje ijs natuurlijk, maar wel over een aantal maanden of jaren.

Bij de 2de type eter zie je dit gedrag goed terug. Vooral na castratie. Zij schrokken en schransen, stelen eten bij de andere katten of van jouw bord, en bedelen heel wat af. Dit is bijna positief, in die zin dat het opvalt. Hier trek je snel aan de bel, nietwaar?

Maar er is nog een 3de type eter. De stiekeme eter noem ik hem. Deze katten eten elke dag een heel klein beetje te veel. In een grote bak met brokjes valt dat echt niet op. Maar over verloop van tijd zit er “zomaar” een extra kilootje aan.

Dus niet elke kat kan goed omgaan met onbeperkt brokjes.

Waarom eten zij teveel?

Dat kan ook komen omdat het eten dat geserveerd wordt té lekker is om te laten staan. Van iets dat je lekker vindt, eet je nu eenmaal sneller meer dan iets dat je oké vindt. Geldt voor mensen en geldt ook voor katten.

Wat ik ook niet oké vindt aan onbeperkt brok, is dat het vaak voor lange tijd staat. Wist je dat kattenbrokjes ook ranzig kunnen worden? De vetten komen in aanraking met zuurstof en dat vermindert de voedingswaarde. Dus áls je al onbeperkt brok wil neerzetten, zorg dan ook dat het porties zijn die gewoon in 1 of maximaal 2 dagen op zijn.

Daarnaast heb ik nog een grote reden om onbeperkt brok af te raden. Dat is simpel: ik ben groot voorstander van natvoer voor je kat! En dat kun je een stuk lastiger onbeperkt laten staan. Het droogt uit, het trekt vliegen aan – bah.

Wil ik dan zeggen dat je je kat slechts 1 of 2 keer per dag moet voeren?

Nee. Dan sla je weer door naar het andere uiterste.

Mijn voorstel is juist om je kat minstens 4 keer per dag te voeren. Dat is haalbaar voor de meeste onder ons: ochtend, eind van de middag (17:00), begin avond (20:00) en voor het naar bed gaan (23:00). Dikke bonuspunten als je er nog 2 of zelf 3 voermomenten bij kunt plannen. Misschien niet elke dag, maar wel op zoveel mogelijk dagen.

Wat ik hier ook heel fijn van vind, is dat je goed in de gaten kan houden hoeveel je kat eet. Een veranderende eetlust is namelijk symptoom van veel ziekten. Bij onbeperkt brokjes zie je dat lang niet zo goed. Combineer je dat ook nog eens met maandelijks wegen, dan heb je gouden inzichten in handen voor de gezondheid van jouw kat.

Bronnen

National Research Council, Division on Earth, Life Studies, Committee on Animal Nutrition, Subcommittee on Dog, & Cat Nutrition. (2006). Nutrient requirements of dogs and cats. National Academies Press. p. 25-26