5 redenen: Waarom wordt je kat dikker?

Niet alleen bij mensen zien we steeds vaker overgewicht, maar ook bij katten. Het blijkt dat maar liefst een kwart tot de helft van onze huisdieren te dik zijn. Dat zijn maar liefst 1,25 tot 2,5 miljoen dieren! Sommige schattingen gaan zelfs door tot 60%.

Maar waarom worden onze katten te dik? Wat is de oorzaak van overgewicht bij katten? Het hele simpele en korte antwoord is: hun calorie inname overstijgt hun calorie verbruik. Liever gezegd: ze eten te veel en ze bewegen te weinig. Maar toch is dit ook veel te simpel. Er is meer aan de hand.

Medisch: Je kat wordt te dik door een ziekte of medicijnen

Werd jouw kat ineens te dik en kwam hij snel aan? Tenzij je net overgestapt bent naar een andere voeding, is een medische oorzaak zeer goed mogelijk. Het is altijd al belangrijk om eerst medische oorzaken uit te sluiten, maar hierbij zeker. Vooral als je ook andere symptomen ziet, zoals veranderde eetlust, meer drinken, ander gedrag en afwijkingen in de kattenbak.

 In slechts sommige gevallen is er sprake van een ziekte die obesitas in de hand werkt. Ondanks dat al deze ziekten niet vaak voorkomen bij katten, is het belangrijk dat je deze samen met de dierenarts uitsluit.

Voorbeelden van ziekten zijn:

• Een te langzaam werkende schildklier (hypothyreoïdie), waardoor er te weinig thyroïde hormoon wordt aangemaakt. Hierdoor vertraagt het metabolisme.
• Cushings ziekte, waarbij de aanmaak van het hormoon glucocorticoïde wordt vergroot. Dit is eetlust opwekkend.
• Insulinoom: Een tumor in de alvleesklier verhoogt de aanmaak van insuline, waardoor een kat meer gaat eten en meer (vet)cellen aanmaakt

Ook kunnen bepaalde medicijnen voor gewichtstoename zorgen. Bijvoorbeeld prednison en prednisolon. Ook het spuiten van insuline kan daartoe leiden. Meestal komt dit omdat de eetlust toeneemt. Dit maakt het afvallen extra lastig en soms moet je schipperen tussen 2 kwaden.

Omdat er altijd een medische oorzaak mogelijk is, raad ik aan om eerst een afspraak te maken bij je dierenarts als je ziet dat je kat ineens dikker wordt. Als je direct start met een dieet voor je kat terwijl er een medische oorzaak is, dan weeg jij straks misschien een ons, maar bij je kat verandert niets.

Onvoldoende aanpassingen na castratie

Castratie zorgt voor allerlei hormonale veranderingen. Dit zorgt weer voor meer eetlust, een snellere vetopslag en een langzame stofwisseling. Kortom: Je kat mag minder eten om toch op gewicht te blijven.

Enig idee hoeveel minder? Nou, wel 10 tot zelfs 30% minder! Meestal wordt het op een kwart (25%) minder voer gehouden. Best wel veel, toch?

Nou hebben sommige katten hier erg veel last van. Wanneer deze katten op onbeperkt voer staan, dan gaan ze in een eating frenzy. Hun eetrem lijkt totaal verloren te zijn gegaan. Mogelijk is dit ook een interactie tussen genen, castratie en omgeving. Het is dus ontzettend van belang om zeker na castratie het gewicht en de eetlust van je kat in de gaten te houden. Voorkomen is absoluut beter dan genezen, want afvallen voor katten is geen makkelijke opgave.

Leestip: Zo weeg je je kat makkelijk.

Onbeperkt brokjes zonder fysieke of mentale uitdaging

Voeding speelt een rol in overgewicht en gewichtstoename. Ook bij katten. Meer nog dan beweging, omdat je sneller calorieën kunt eten dan verbranden.

Brok wordt nog steeds het vaakst gevoerd. Het is makkelijk, goedkoper dan natvoer en veel katten groeien hier mee op. Er zijn een aantal problemen met brokjes als het gaat om ongewenste gewichtstoename:

1. Ze zijn erg calorierijk (zoals chocolade)
2. Ze bevatten relatief weinig eiwit en veel koolhydraten
3. Ze worden vaak extra lekker gemaakt

Deze combinatie maakt dat katten makkelijk teveel eten van brokjes. Net zoals dat het moeilijk is om die heerlijke praliné chocolade te laten liggen. Soms gaat dat in een eating frenzy (ik noem ze de "vreters"), maar het kan ook een stiekeme eter zijn. Wist je dat 10 brokjes te veel eten elke dag, na een jaar leidt tot een 0,5 kilo gewichtstoename? In mensentaal is dat ongeveer 9 kilo!

Bovendien wordt brok vaak gecombineerd met ad libitum voeren. Dat betekent dat er onbeperkt brok staat. Vaak op 1 plek, met weinig uitdaging, beperking of beweging voor je kat. Hoe makkelijk is het voor je kat om uit verveling te veel te eten?

Je voert (onbewust) teveel

Wist jij dat het etiket meestal overschat hoeveel eten jouw kat mag? Dat komt omdat er heel vaak geen rekening wordt gehouden met castratie. Leeftijd en activiteit worden nog minder vaak meegenomen in de aanbevelingen. Soms wordt zelfs het (streef)gewicht niet eens meegenomen, terwijl het toch wel een verschil is of je kat 3,5 of 6 kilo weegt! Hierdoor kan het heel goed zijn dat je per ongeluk te veel voert. Misschien maak je je zelfs wel zorgen dat je kat te weinig eet, terwijl dat helemaal niet het geval is.

Bovendien speelt er nog een psychologisch effect. Wanneer je de aanbevolen hoeveelheid brokjes afweegt, lijkt het weinig. Zeker als je het ook nog verdeelt in 4 porties. En als het dan ook nog op een groot bord ligt... Ons brein kan daar niet mee omgaan. En dan geven we snel een beetje meer, want "jeetje, dit lijkt wel heel weinig, niet?"

Leestip: Hoeveel voer mag je kat per dag?

Je kat is een bankhanger

Als katten hun eigen maaltje moeten versieren, jagen ze meerdere keren per dag. Dat is niet altijd succesvol. Dat betekent ook dat ze soms wat meer eten dan nu nodig is, als anticipatie dat ze zometeen niets vangen. Op zich een goede lange termijn strategie om een tijden van schaarste op te vangen met de tijden van overvloed.

In onze huizen echter is elke 'jaagactie' geslaagd: hun bakje staat klaar. Dat betekent dat in plaats van slapen - jagen - eten het nu slapen - eten - ehhh, nietsdoen, is geworden. Zeker binnenkatten hebben hier last van. Dit betekent aan de ene kant dat katten altijd toegang hebben tot voer (energie), maar aan de andere kant lang niet zoveel energie hoeven te gebruiken als een kat die zijn eigen maaltijdjes verzorgt. Deze onbalans leidt tot overgewicht.

Bovendien denken veel eigenaren dat bewegen de belangrijkste factor in de vergelijking is. Helaas verbrand je minder snel calorieën dan je denkt. Zo had ik laatst een lange werkdag van 9 uur lopen, waarin ik 1.080 calorieën verbrandde. Had ik die avond fastfood gegeten, dan was die hele inspanning ongedaan gemaakt. Je kunt niet genoeg bewegen als het voedingspatroon ongezond is. Natuurlijk moet je spelen nog steeds stimuleren: het is goed voor het brein, de spieren en ook de darmen zijn erbij gebaat. Maar maak niet de gedachtefout dat alleen een beetje meer spelen en beweging genoeg is als je het eetpatroon niet aanpakt.

Je kat wordt dik door een combinatie van redenen

Katten worden dikker door een combinatie van redenen. Hoe meer boxjes worden afgevinkt, hoe groter de kans is dat je kat zichzelf overeet en dik wordt. Dit kan komen door een genetische aanleg, de voeding en/of te weinig beweging. Stiekem zijn er nog 2 redenen: niet weten wat overgewicht is én emotie eten. En in 9 van de 10 keer is het een combinatie van problemen die allen aangepakt moeten worden.

Wil jij je kat laten afvallen? Hier vind je alvast tips om te beginnen met afvallen voor je kat.