Kan het voeren van prooidier het welzijn en gebit van katten verbeteren?

Al een behoorlijke tijd geleden, 1990, werd een interessant onderzoek gepubliceerd. Bond en Lindberg onderzochten hoe cheeta's reageerden op voeren van karkassen. Daarvoor keken ze eetgedrag van de cheeta's.

Zij stellen dat voeding niet alleen een voedingswaarde heeft (metabolisch), maar ook voor psychologisch welzijn en tandgezondheid kan/moet zorgen. Het zou het dier actief houden.

Alhoewel het gaat om een kleinschalig onderzoek, zijn de resultaten interessant in de vertaling naar onze huiskatten. In hoeverre is de voeding die wij ze aanbieden stimulerend?

Het onderzoek: Cheeta's krijgen karkassen

In een dierentuin werden vijf cheeta's voor 21 dagen (in 1986) gefilmd en geobserveerd. In die tijd konden ze wennen aan de camera en observant. Tevens werden er 14 meetpunten opgesteld.

Vervolgens werden vijf cheeta'ss op 31 willekeurige dagen gefilmd en geobserveerd. Op basis van de video en een digitale timer werden de bovenstaand punten die met tijd te maken houden gemeten.

Twee cheeta'ss kregen het gewone commerciële voer, bestaande uit gemalen vlees (wat wij KVV noemen, lijkend op gehakt). De andere 3 kregen de karkassen van rund foetus of een ander gelijkmatig karkas. Een van deze cheeta's was niet afgespeend op karkas.

Resultaat: Meer kauwen en interactie

De cheeta's die de karkassen kregen roken langer aan de prooi. Daarnaast kauwen ze vaker voordat ze een stuk doorslikten en werd er langer gedaan over een stuk afkauwen. Waar de commercieel gevoerde cheeta's hun eten meer oplikten met hun tong, moesten de karkas gevoerde cheeta's hun snijtanden flink gebruiken. In totaal waren de cheeta's die karkas kregen dan ook langer bezig met hun eten.

Gedacht wordt dat dit zowel effect heeft op het psychologische welzijn als voor de gezondheid van gebit.

Stress, verveling en eten

In het wild zijn carnivoren bezig met hun prooi te kiezen, te vangen en vervolgens op te eten. Dit proces is hun natuurlijke gedrag en dagbesteding. Bij het aanbieden van het karkas viel het de onderzoekers op dat de cheeta's regelmatig hun positie veranderden om een stuk vlees af te kunnen scheuren.

Dit proces kan de mentale uitdaging bieden die katten nodig heeft tegen verveling. Tevens werkt kauwen bij mensen stressverlagend – wie eet heeft geen bedreiging. Mogelijk dat dit bij katten ook zo werkt.

Gebit en prooidieren

Tevens kauwen de cheeta's op de karkassen meer en moesten ze meer moeite doen om een stuk vlees af te scheuren. Beiden zorgen voor het volledig en doelmatig gebruik van het hele gebit.

Zodoende worden de kaakspieren getraind en het tandvlees gemasseerd. Deze ‘hassle factor’ zou daardoor helpen bij een betere gezondheid van het gebit.

“Although cheetahs fed the commercial diet readily approached their food, they displayed a decreased interest in feeding and demonstrated little if any possessiveness with regard to the food within their bowls. The texture of the commercial diet does not lend itself to ripping or tearing by the animals and requires no use of their carnassial molars to shear off portions to eat; formulated diets lack what Fagan (1980) refers to as the "hassle factor". Although handling time with the commercial diet is minimal, cheetahs often left large portions uneaten.”

Vertaling:

Alhoewel cheeta's die het commerciële dieet kregen hun voeding direct benaderen, vertoonden zij minder interesse in eten en demonstreerden weinig tot geen bezitterigheid ten aanzien van hun voer. De textuur van het commerciële dieet leent zichzelf niet voor scheuren en trekken door de dieren en vereist geen gebruik van hun tanden om porties af te bijten; geformuleerde diëten missen wat Fagan (1980) de "gedoe-factor" noemt. Alhoewel de tijd met het commerciële dieet minimaal is, lieten de cheeta's vaak grote delen onaangeroerd.

Hoe kunnen we dit gebruiken voor het voeren van onze huiskatten?

Mentale uitdaging is erg belangrijk voor katten, zeker katten die binnen gehouden worden. Dit onderzoek, alhoewel klein, geeft aanknopingspunten in hoe we onze katten mentaal kunnen stimuleren.

Het aanbieden van kuikens of muizen

In het wild vangen katten kleine prooidieren. Vervolgens worden die, min of meer letterlijk, opgegeten met huid en haar. Hierin zit een proces van scheuren en kauwen. Het hele gebit wordt gebruikt. Dit is vergelijkbaar met het karkas dat de cheeta's kregen. Tevens hebben de katten een bezigheid wat ze in het wild ook bezig houdt. Meer over vleesbotten kun je hier lezen.

Voerpuzzels voor je kat

Mogelijk kunnen ook voerpuzzels helpen bij de mentale uitdaging. In het bakje is het verkrijgen en eten van het voer weinig aan. Verveling en stress kunnen worden tegen gegaan door puzzels te gebruiken waaruit je kat het eten moet halen. Deze worden vaak gebruikt in combinatie met brokjes, maar er zijn zeker ook voerpuzzels voor natvoer (en die zijn ook te gebruiken bij kvv – wel goed schoon maken nadien).

Conclusie: Voeding voor voedingswaarde, welzijn én tanden

Bij de cheeta's zien we duidelijk dat we voeding niet alleen voor de metabolische waarde hoeven te gebruiken, maar ook de andere effecten dienen mee te nemen.

Voor onze eigen katten kunnen we het daarom interessanter maken dan alleen brokjes in een bakje. Af en toe een kuiken of muis en commercieel voer aanbieden in een voerpuzzel kan enorm helpen je kat bezig te houden en mentaal uit te dagen. Maak het hem maar eens ietsjes moeilijker om te eten in plaats van het simpele bakje!

Bronnen

Carcass Feeding of Captive Cheetahs (acinonyx jubatus): the Effects of a Naturalistic Feeding Program on Oral Health and Psychological Well-being (1990 - abstract)