Suikerziekte (diabetes) bij je kat: Symptomen en diagnose

Steeds meer katten krijgen suikerziekte. Uit een onderzoek uit 2007 waren het nog ongeveer 0,7% van de katten, nu wordt het steeds vaker geschat op 1%. Uitgaande van zo’n 2,8 miljoen katten zijn er dus 28.000 katten met diabetes! Deze stijging komt waarschijnlijk mede door de obesitas epidemie.

Gelukkig is suikerziekte tegenwoordig vooral vervelend, maar meestal niet dodelijk. Toch is het vroeg opmerken van de ziekte belangrijk voor het herstel en de prognose. Ook is er tegenwoordig een manier om een deel van de katten in remissie te krijgen.

Wat is suikerziekte of diabetes mellitus?

De opname van suiker (glucose) is nodig om het lichaam van energie te voorzien. Deze opname wordt getriggerd door insuline die de cel ‘openmaakt’ voor glucoseopname. Bij diabetes is dit proces verstoort.

Dit kan komen doordat er te weinig insuline aangemaakt wordt in de alvleesklier of omdat de cellen niet goed meer reageren op de insuline. Dit laatste wordt insulineresistentie genoemd. De continu verhoogde bloedsuikerspiegel is giftig voor de bètacellen die insuline aanmaken. Daardoor sterven die cellen af en kan dit op langere termijn er ook voor zorgen dat er minder insuline aangemaakt kan worden.

Dit betekent dat vroege diagnose belangrijk is. Hierdoor blijven meer bètacellen in leven en is de kans op volledige remissie (‘genezing’) het grootst.

Diabetes type 1

Bij type 1 gaat het om een tekort aan insuline aanmaak. Dit kan te maken hebben met bijvoorbeeld een alvleesklierontsteking en auto-immuunziekten (het lichaam valt de eigen cellen aan). In sommige gevallen is dit erfelijk.

Diabetes type 2

Type 2 komt veel vaker voor bij katten dan type 1. Er wordt dan wel insuline aangemaakt, maar de cellen reageren hier niet meer goed op. Het lijkt erg op de menselijke vorm van diabetes.

Dit kan verschillende oorzaken hebben. Medicijnen zoals prednison en de poezenpil hebben werken de insuline werking tegen. Ook overgewicht en weinig bewegen zorgt voor een verhoogd risico op insulineresistentie. Aan deze variant kunnen we in veel gevallen iets doen, wat zelfs kan leiden tot volledige of gedeeltelijke remissie, waarbij geen insuline meer nodig is.

Symptomen bij de suikerkat: hoe herken je suikerziekte?

Voor een vroege diagnose is het van groot belang dat je de symptomen kunt herkennen. Deze zijn in eerste instantie vooral gedragsmatig. Toch kan het ook worden opgepikt bij een senior check, des te meer reden ook dat regelmatig te doen.

Meer plassen en meer drinken

Katten met beginnende suikerziekte gaan meer plassen. De ongebruikte suiker onttrekt namelijk vocht uit de cellen en komt via de nieren in de blaas. Vervolgens wordt het uitgeplast. Omdat ze meer gaan plassen, wordt het dorstreflex getriggerd. Ze gaan meer drinken om het vochtverlies goed te maken.

Daarnaast gaan meer voedingsstoffen verloren door het vele plassen, zoals calcium, kalium, fosfaat en natrium. Met verloop van tijd heeft dit ernstige gevolgen. In sommige gevallen zijn blaasontstekingen ook een gevolg. De suiker in de blaas zorgt namelijk voor een groei in bacteriën. Tevens kan stress (door pijn en ongemak) tot een blaasontsteking leiden. Een nierbekkenontsteking is om dezelfde reden ook niet ongewoon.

Let op: meer plassen en drinken is een symptoom voor veel verschillende aandoeningen. Een bezoekje aan de dierenarts is daarom altijd belangrijk.

Meer eten, maar toch afvallen

Naast meer plassen en drinken, is ook een vergrootte eetlust normaal. Omdat de cellen geen glucose krijgen, is je kat ondervoed op celniveau. Hij voelt zich uitgehongerd en zal dus meer eten. Bedelen en zelfs eten stelen is ook een reactie. Ook dit kan niet worden opgenomen, waardoor je kat toch afvalt.

Deze toegenomen eetlust is vaak het beginstadium. Zonder behandeling zal de algehele conditie verslechteren en daarmee ook de eetlust afnemen. Overigens zijn er uitzonderingen: niet alle katten hebben een toegenomen eetlust en vallen af.

In een later, onbehandeld stadium

Als het lichaam niet gevoed kan worden, kan het zijn werk niet doen. Op (middel)lange termijn zal daarom de gezondheid van je kat afnemen. Symptomen die zich kunnen openbaren zijn:

• Slaperigheid
• Braken en diarree
• Niet meer goed wassen
• Een doffe, dichte en plukkerige vacht
• Wonden genezen langzaam
• Neurologische problemen

Het wordt nóg zorgelijker als je kat een zoetige geur krijgt (vacht, urine en/of mond). Dit wordt ketoacidose genoemd.

Een ander typisch symptoom is het lopen met de hakken op de grond en het door de pootjes zakken.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose kan gesteld worden door de bloedsuikerspiegel te onderzoeken. Hiervoor prikt de dierenarts een druppel bloed en analyseert de glucosewaarden. Indien dit verhoogde waarden aanduidt, wordt het vaak naar een lab opgestuurd. Deze kijken naar de fructosamine die meer een historie geeft van de bloedsuikerwaarden.

NU kan stress bij katten er ook voor zorgen dat de bloedsuiker stijgt bij katten. Dus zelfs het ritje naar de dierenarts kan de bloedsuiker laten stijgen, want stress verhoogt het stresshormoon cortisol en die verhoogd de glucose in het bloed. Zo ben je onder gevaarlijke omstandigheden sneller in je reactie. Een fructosamine onderzoek is vaak nodig voor een eenduidig ziektebeeld. Daarom is op lange termijn zelf testen ook wenselijk, want dat kun je in de (relatief) rustige thuisomgeving doen.

Bronnen

Caninsulin: Feline Diabetes mellitus

Yahoo UK News: Owners warned as number of cats with feline diabetes DOUBLES in a year

Boerenmedical (De diabetesspecialist): Diabetes bij katten

HowToCat: Diabetes mellitus bij de kat

Öhlund, M., Egenvall, A., Fall, T., Hansson‐Hamlin, H., Röcklinsberg, H., & Holst, B. S. (2017). Environmental risk factors for diabetes mellitus in cats. Journal of veterinary internal medicine, 31(1), 29-35.

Öhlund, M., Fall, T., Ström Holst, B., Hansson‐Hamlin, H., Bonnett, B., & Egenvall, A. (2015). Incidence of diabetes mellitus in insured Swedish cats in relation to age, breed and sex. Journal of Veterinary Internal Medicine, 29(5), 1342-1347.

iCatCare: Diabetes mellitus

MC voor dieren: Suikerziekte

Dr. Pierson: Feline Diabetes

De Suikerkat - aangeraden