Taurine voor katten: Voldoende in voeding of supplementeren?

Taurine is een essentiële voedingsstof voor katten. Dat betekent dat ze het niet zelf kunnen aanmaken en het dus in de voeding moet zitten. Een taurine tekort kan ernstige effecten hebben, van blindheid tot abortus tot hartfalen. In de jaren '70 zijn hier katten aan overleden. Een serieuze zaak dus. Dus was ik benieuwd hoeveel taurine katten eigenlijk nodig hebben en of er voldoende in het kattenvoer zit. Of hebben onze katten een taurine supplement nodig?

Wat is taurine en waar zit het in?

Taurine wordt een aminozuur genoemd, alhoewel het strict genomen een sulfonzuur is. Het zit vooral in spiervlees (met name het hart), brein en retina (netvlies (ogen)).

Het verschilt ook per dier hoeveel taurine aanwezig is. Zo bevat kip en zeedieren veel taurine. Lam, rund, hert en konijn bevatten minder taurine dan kip. Melk en melkproducten bevatten ook niet zoveel en het komt niet voor in plantaardige eiwitten. Synthetische taurine werd voor het eerst geïsoleerd uit het gal van de taurus (stier), vandaar de naam.

Waarom is taurine belangrijk voor katten?

Voor een kat is dit een essentieel aminozuur: ze kunnen het zelf niet aanmaken. Het speelt een belangrijke rol in het cardiovasculaire systeem, de ontwikkeling en functie van spieren, de ogen (retina) en het centrale zenuwstelsel.

Omdat katten dit niet zelf kunnen aanmaken, moet dit in hun voer zitten. In de jaren ’70 stierven plots veel katten aan hartfalen en ze kregen oogproblemen. Pas in de jaren ’80 kwamen ze erachter dat dit kwam door een gebrek aan taurine. Dit werd destijds niet toegevoegd aan kattenvoer of de katten kregen hondenvoer waardoor ze geen taurine binnenkregen.

Symptomen: hoe ziet taurine tekort eruit bij een kat?

Voordat je merkt dat je kat een taurine deficiëntie heeft, kan er al wel 6 tot 24 maand voorbij zijn. Met de tijd verergeren de symptomen.

De ogen

Een van de effecten van taurine tekort bij katten is een achteruitgang van de retina in het oog. Dit kun je misschien niet direct zien aan het oog. Het valt echter wel op dat je kat vaker sprongen ‘mist’, tegen dingen oploopt of makkelijk van je schrikt.

Hartfalen: DCM

Verder heeft het effect op het hart. Het kan leiden tot DCM (dilaterende cardiomyopathie). Hierbij wordt de hartspier te zwak om goed te kunnen pompen. Daardoor stroomt er minder makkelijk bloed door het lichaam, wordt er vocht vastgehouden en de pompkracht wordt steeds kleiner. Benauwdheid, sloomheid en een slechte eetlust zijn zichtbare symptomen. De dierenarts kan in sommige gevallen een hartruisje horen, maar niet altijd.

Let op: Dit is wat anders dan HCM (hypertrotische cardiomyopthie), ook een hartziekte. Dit is een ziekte die erfelijk is, maar niet komt door een taurine tekort.

Zwanger en kittens

Een zwangere poes is mogelijk niet in staat om de zwangerschap te voltooien. Ook heeft taurine effect op de groei. Vooral bij kittens van een poes die een tekort heeft aan taurine kan een groeiachterstand ontstaan. Ook is hun brein kleiner bij geboorte en ook op 8 weken blijft deze achterstand bestaan.

Uiterlijk

Ook haarverlies, een slechte vacht en een achtergang van de tanden zijn symptomen, alhoewel dit kan duiden op veel problemen.

Gal

Taurine helpt bij de opbouw van galzouten (geel, zuur vocht) die essentieel zijn bij de vertering van vet. Een tekort aan taurine zorgt ervoor dat vet minder makkelijk verwerkt kan worden.

Hoeveel taurine heeft een kat nodig?

Heveel taurine heeft je kat minimaal nodig? Een onderzoek Burger en Barnett uit 1982 geeft aan dat het minimum ligt tussen de 35 en 56 mg per dag of 10 mg per kilo lichaamsgewicht. Het artikel ‘ Adding Taurine to a Raw Meat Diet’ geeft aan dat aanbevelingen uiteenlopen van 35 tot 250mg. Een artikel van VetInfo zegt dat het tussen de 70 en 100mg per dag ligt.

Wat bijzonder is aan taurine, is dat er een verschil is in hoe taurine wordt opgenomen. Natvoer moet bijvoorbeeld meer taurine bevatten dan brokjes. Droogvoer zou 1gr/kg nodig hebben en blikvoer tot wel 2,5gr/kg. Het FEDIAF houdt hier rekening mee in zijn aanbevelingen:

Per 1000kcal

Misschien denk je dat meer eiwitten ook betekent dat er meer taurine in de voeding zit. Dit is lang niet altijd waar. Zo bevatten plantaardige eiwitten geen taurine. Ook een vleesmeel kan armer zijn in taurine, omdat het bewerkt worden.

Vezels hebben ook invloed op de opname van taurine. Omdat de vezels de darmflora veranderen, wordt taurine in mindere mate opgenomen. De kat heeft in dat geval dus meer taurine nodig in zijn voer. Dit kan van belang zijn als je nu een caloriearm voer geeft waarin vaak veel vezels zijn toegevoegd.

Ook verzurende diëten (urinary) kunnen effect hebben op taurine tekorten. Omdat dit de kalium balans aantast, kan het op langere termijn zorgen dat taurine onvoldoende wordt opgenomen. Bij blaasgruis (struviet) diëten kan dit een punt van zorg zijn, zeker als je dit zijn hele leven voert.

Zit er voldoende taurine in commercieel kattenvoer?

Soms krijg ik de vraag of er wel voldoende taurine in een bepaalde voeding zit. Of zijn mensen bang dat het helemaal ontbreekt, omdat het niet genoemd wordt.

Je mag van mij aannemen dat als de voeding compleet is, dat er taurine inzit. Dit heeft alles te maken met hoe het je het etiket moet lezen. Hierin heb je de ingrediënten en de analyse. De eerste vertelt je wat er in een voeding gebruikt wordt. Het tweede vertelt je hoeveel van elke voedingsstof er in de voeding zit. Het nadeel? Taurine kan 'verstopt' zitten in bijvoorbeeld het vlees en wordt dus niet apart genoemd in de ingrediëntenlijst. En in de analyse hoeven ze het niet te melden.

Geef je rauwe voeding? Geef dan na het ontdooien ook zeker het vrijgekomen sap erbij. Dit zijn taurine bommetjes!

Dit is echter 1 van de redenen om geen hondenvoer te nemen. Honden kunnen zelf taurine aanmaken uit de aminozuren methionine en cysteïne. In veel hondenvoedingen zit taurine dus niet of in te lage waarden voor je kat.

Zijn taurine supplementen nodig voor je kat?

Bij een verder gezonde kat heb je dit in de regel niet nodig. Het lijkt me onzinnig extra taurine te geven, terwijl er voldoende in het voer zit.

1. De aanbeveling van de Fediaf is het minimum al 2 keer zo hoog als de aanbeveling van het onderzoek uit ’82. Ik denk niet dat producenten dit minimum snel zullen negeren, aangezien hier al katten aan gestorven zijn in de jaren ’70.
2. Als je de high end varianten met voldoende vlees (spiervlees, organen zoals hart en lever) koopt, dan bevatten deze uit zichzelf al voldoende taurine.
3. Veel producenten voegen zelf taurine toe voor de zekerheid. Als er ook nog vlees in zit, komt dat er nog bovenop. Zo weten ze zeker dat er voldoende inzit.

Wanneer zijn taurine supplementen zinvol?

Wat mij betreft is extra taurine dus niet per se nodig. Immers wordt het overtollige gewoon uitgeplast. Als je dus een goed voer hebt, dan is extra voeren eigenlijk gewoon dure plas creëren.

In sommige gevallen kan het wel zinvol zijn. Overleg altijd eerst met je dierenarts of en hoeveel taurine je extra geeft.

Bij bepaald commercieel voer

Extra oplettendheid is geboden bij een voer dat weinig vlees bevat en veel planten. Dit is vaker het geval bij minder kwalitatieve voeren. Ook als er veel vezels in het dieet zitten (zoals bij caloriearm voer) of als je een verzurend dieet geeft (zoals bij struviet wel gebeurd), kun je met je dierenarts overleggen over extra taurine zinvol is.

Bij rauw voeren

Koken zorgt voor een verlies van taurine. Het verdampt als het ware met het water mee. Dit zelfde speelt bij bevriezen: Bij het ontdooien loopt het vocht eruit en dit vocht bevat een groot deel taurine. Het beste is om dit mee te serveren. Dr. Becker raadt aan om per 900 gram vlees (2 pond) 500mg taurine toe te voegen.

Veganistisch / vegetarisch kattenvoer

Omdat er geen dierlijke producten inzitten, is een taurine supplement onmisbaar. Deze zit normaliter in de brok toegevoegd maar dubbel check dit om het zeker te weten!  Vraag de fabrikant als je twijfelt.

Bij een taurine tekort

Als je (tijdig) ontdekt dat je kat te weinig taurine krijgt, kan een supplement helpen. Dit kan blijken uit bloedonderzoek.

Bij een ziekte

Bij tijdige opmerking kan extra taurine helpen om de hartziekte DCM (deels) terug te draaien. Ook kan het ondersteunend werken bij suikerziekte. Mogelijk dat het ook bij nog andere ziekten een positieve invloed heeft, zoals nierproblemen of inflammatoire problemen.

Bij afvallen

Is je kat te dik, dan is er grote kans dat hij 1) op calorie arm voer met veel vezels staat en 2) minder voer krijgt dan ‘normaal’, anders valt hij immers niet af. Deze vezels kunnen ervoor zorgen dat er verminderde opname van taurine is. Daardoor kan hij ook te weinig taurine krijgen.

Meer dan het minimum

Bij Hill’s viel me op dat het niet heel veel marge heeft en bijna op het minimum zit. Als je denkt dat je kat gebaat is bij meer taurine dan dat, bijvoorbeeld tijdens de zwangerschap, dan kan een supplement zinvol zijn.

Natuurlijk bron van taurine: kippenhart

Kippenhart is een van de beste bronnen van natuurlijke taurine. Wil je het dus natuurlijk houden, dan kun je ook hiervoor kiezen. Vaak zijn ze wel te vinden in de supermarkt, bij de slager of kijk eens op de markt. Geef maximaal 2-3 kippenharten per dag (Let op: Alleen maar kippenhartjes is geen gebalanceerde maaltijd en wanneer je een kippenhartje of iets anders geeft, is het handig de brok of natvoer iets te verminderen).

Er zijn nog meer natuurlijke bronnen van taurine:

• Schaaldieren: mosselen, sint-jakobsschelpen, krill en garnalen
• Vis: sardientjes, zalm
• Natuurlijke taurine supplementen gebaseerd op gedroogde zeewier.

Conclusie: Extra taurine niet per se nodig

De gemiddelde, gezonde kat heeft geen extra taurine nodig. De onderzoeken over de minima gecombineerd met de voorschriften van het FEDIAF stellen mij voldoende gerust dat er voldoende in het voer zit.

Bronnen

Sturman, J. A. (1991). Dietary taurine and feline reproduction and development. The Journal of nutrition, 121, S166-S170.

Ito, T., Schaffer, S. W., & Azuma, J. (2012). The potential usefulness of taurine on diabetes mellitus and its complications. Amino acids, 42, 1529-1539.

Burger, I. H., & Barnett, K. C. (1982). The taurine requirement of the adult cat. Journal of small animal practice, 23(9), 533-537.

FEDIAF Nutritional Guidelines (2021)

Hofve (Only Natural Pet): The Importance of Taurine for Dogs and Cats

Wikipedia: Taurine

Pet Wave: Symptoms of Taurine Deficiency in Cats

Feline CRF: Nutrional Requirement of CKD Cats (hfd: Taurine)

All Natural Pet Care: Natural Sources of Taurine for Cats

VetInfo: Cat Taurine Requirements

Yuill (DVM, VCA Hostpital): Taurine in Cats