Hoe lees je de analyse (cijfertjes) op het kattenvoer etiket?
Als je wel eens naar de voedingstabel hebt gekeken van mensenvoeding, zie je daarin allerlei gegevens. Eiwitten, vetten, koolhydraten, suikers en soms ook nog informatie over mineralen.
Maar bij kattenvoer is deze informatie juist heel miniem. Bovendien vraag je jezelf misschien af: Wat is 'ruwe celstof'? Of wat is 'ruwe as'?
Om iets meer duidelijkheid te krijgen over de voedingstabel van het kattenvoer label. Ook vertel ik je hoe je zelf de koolhydraten kunt berekenen en wat deze cijfers betekenen.
De analyse
De analyse van kattenvoer bevat alle cijfertjes. Dit zijn dus de percentages die achter de eiwitten, vetten, koolhydraten, vezels en ruwe as staan. Maar ook de cijfers bij bijvoorbeeld calcium of fosfor.
Deze cijfers zijn op basis van 'natte stof', of in het Engels 'as fed'. Deze cijfers kun je niet zomaar tussen voedingen vergelijken. Daarvoor moet je ze omrekenen naar de droge stof of naar een energieprofiel.
Dus waar de ingrediënten je vertellen waar een voedingsstof vandaan komt, vertelt de analyse je hoeveel er van die voedingsstof in de voeding zit.
Helaas hoeven fabrikanten niet veel te vermelden. Zo is het voldoende om eiwitten, vetten, vezels en ruwe as te noemen. Daarnaast moet vocht genoemd worden als dat meer dan 14% is (zoals bij natvoer). Andere cijfers, zoals calcium en fosfor, hoeven niet vermeld te noemen. Veel fabrikanten doen dat dus (helaas) ook niet.
Eiwitten (proteïne)
Eiwitten bestaan uit aminozuren. Dit zijn de bouwstenen van proteïne. Die kunnen zowel uit dierlijk als plantaardig materiaal komen. Tarwe bevat bijvoorbeeld gluten, wat eigenlijk de eiwitten uit tarwe zijn.
Een voorbeeld van een aminozuur dat je kat echt nodig heeft, is taurine.
Dierlijke eiwitten zijn rijker en gevarieerder aan aminozuren dan plantaardige eiwitten. Nadat je dus weet hoeveel eiwitten je voeding bevat, is het daarna belangrijk te controleren waar ze vandaan komen in de ingrediënten.
Vetten
Daarnaast zitten er vetten in. Denk bijvoorbeeld aan omega-3 en omega-6 vetten. Vet maakt het eten smakelijker en zorgt voor energie. Voorbeelden van ingrediënten die vetten leveren zijn gevogeltevet, rundvet, eieren, zalmolie, plantaardige oliën (zoals lijnzaadolie en zonnebloemolie).
Voor de totale hoeveelheid vet controleer je simpelweg het kopje "(ruwe) vet". Omega 3 en 6 vallen hieronder, maar worden soms ook nog apart benoemd.
Vezels
Vezels worden ook wel voedingsvezels of ruwe celstof genoemd. Dit zijn vezels uit plantaardig materiaal. Deze zijn niet verteerbaar voor je kat. Bij mensen hebben ze wel degelijk een functie: het helpt de darmflora. Ook voor katten kan het om deze reden ondersteunend werken.
Onze katten zijn echter de vezels die in commerciële kattenvoer vaak wordt toegevoegd (cellulose, bietenpulp) maar in heel beperkte mate nodig (minder dan 3%).
Een natuurlijke vorm voor katten van vezels zijn dierlijk: de pels, pezen, collageen, ligamenten en kraakbeen uit hun prooi (feline-nutrition.org).
Ruwe as
Soms wordt dit ook anorganische stof genoemd. Dit klinkt een beetje raar en vies, maar het is een term uit het laboratorium. Dit is het gevolg van verbranding, alhoewel het niet letterlijk as is. Het bestaat voornamelijk uit mineralen (bijvoorbeeld calcium en fosfor). Het wordt synthetisch toegevoegd (bijvoorbeeld calciumcarbonaat) of komt uit bot of andere ingrediënten. De mineralen hierin zijn noodzakelijk voor de gezondheid van je kat.
Vocht
Vocht is noodzakelijk voor je kat. Het is echter alleen verplicht om het vochtgehalte op het voer te zetten wanneer die meer dan 14% is. Daarom ontbreekt het vaak op brokjes.
- In droogvoer zit meestal ergens tussen de 5 en 10% vocht (maximaal 14%).
- In semi-natvoer zit tussen de 14 en 60%.
- Bij natvoer is dit meer dan 60%, maar meestal tussen de 75 en 85%.
- Een prooidier van de kat bestaat uit 70% of meer vocht.
Onze huiskatten kunnen niet zonder vochtrijk dieet, zoals natvoer of rauwe voeding.
Zie je een natvoer zonder vochtgehalte? Dan moet je de fabrikant mailen om dit te achterhalen.
Koolhydraten
Deze worden eigenlijk nooit weergegeven, want dit is niet verplicht bij kattenvoer. Gek eigenlijk, want bij mensenvoeding moet het wel. Maar fabrikanten houden dit waarschijnlijk liever zo, want bij brokjes schrik je je anders rot.
Koolhydraten bestaan uit suiker, zetmeel en voedingsvezels. Van nature eten katten dit bijna niet. Alleen als het al voorverteerd in de maag van hun prooi zit, eten ze dit af en toe op. Aangezien hun prooidieren klein zijn, zoals een muis, kun je je voorstellen dat het om maar hele kleine hoeveelheden gaat.
Vezels krijgen ze wel binnen, maar in de 'dierlijke' vorm. Dit zijn bijvoorbeeld de botjes, huid en haar. De onderdelen die minder goed verteerbaar zijn, net zoals plantaardige vezels.