Voedselallergie en voedselintolerantie bij katten

3 min

Als katten allergisch zijn voor iets, zie je dat meestal als eerste aan de huid. Het jeukt, dus je kat krabt en likt vaker. Daardoor ontstaat een slechte huid, kale plekken en soms zelfs wonden.

Is dit iets wat je ziet bij jouw kat?

Misschien gaat het om een voedselovergevoeligheid. Dit kan een allergie of intolerantie zijn. Dit kan voorkomen bij elk ras. Ook leeftijd doet er niet toe: het kan zich ontwikkelen tussen 2 maanden en 14 jaar. Het vaakst uit dit zich tussen 2 en 6 jaar.

Voedselovergevoeligheid: het verschil tussen voedselallergie en voedselintolerantie

Alhoewel deze termen vaak door elkaar worden gebruikt, zijn ze niet hetzelfde. Voedselovergevoeligheid is de verzamelterm.

Voedselallergie (immuunsysteem gerelateerd) en voedselintolerantie (niet immuunsysteem gerelateerd) zijn onderdelen daarvan.

Vergelijk het met fruit: appels en peren horen daaronder.

De symptomen van voedselallergie

Bij een voedselallergie ontstaat een allergische reactie. Jeuk komt het vaakst voor. Katten gaan daardoor vaak overmatig likken en krabben. Een duidelijk gevolg daarvan zijn kale plekken en soms zelf wonden. Dit zie je vooral rondom de kop en hals bij voedselallergie.

Ook andere subtielere symptomen kunnen ontstaan. Denk bijvoorbeeld aan een schilferige huid en haaruitval over de rest van het lichaam. Ook oorontstekingen komen vaak voor. In 10-15% van de gevallen is er sprake van braken en diarree (1).

Een voedselallergie ontstaat pas na langere tijd blootstelling aan het ingrediënt. Het immuunsysteem moet de stof eerst kennen en bouwt dan een afweer op tegen het bestandsdeel. Dit kan soms weken tot maanden in beslag nemen. Hierdoor kan een kat die al tijdenlang hetzelfde voedsel eten toch ineens een slechte reactie vertonen op de voeding.

De symptomen van voedselintolerantie

Een voedselintolerantie is het onvermogen om bepaalde stoffen uit het voer te verteren. Een voorbeeld hiervan is lactose intolerantie. Als katten ouder worden kan het lichaam niets meer met lactose, omdat het enzym dat hiervoor verantwoordelijk is zijn functie verliest.

Het gevolg is meestal diarree of overgeven. De typische allergische reactie van jeuk is er juist vaak niet. In heel sommige gevallen is er sprake van ademhalingsproblemen (2).

In tegenstelling tot een voedselallergie kan voedselintolerantie zich al na enkele uren ontwikkelen. Vergelijk het met pittig voedsel voor mensen en de gevolgen daarvan voor sommigen.

Hoe vaak komt een voedselallergie voor?

Na veel beschrijvingen bij hypoallergeen voer te hebben gelezen, zou ik bijna denken dat voedselallergieën ‘vaak’ voorkomen. Als we echter kijken naar wetenschappelijk onderzoek blijkt dit wel mee te vallen.

Toegegeven, onderzoekers hebben moeite werkelijke cijfers vast te stellen (3). Schattingen lopen uiteen van 1% tot 11% (2), maar persoonlijk vind ik dat niet 'vaak'.

Een voedselallergie is de derde meest voorkomende oorzaak van allergieën (4). Geschat wordt dat daarvan 20% tot 30% nog een andere allergie erbij heeft, zoals een atopie of een vlooienallergie (5). Zij hebben dus last van meerdere dingen.

Misschien dat voedselintolerantie meer voorkomt. Cijfers hierover kon ik niet vinden. Hierbij kan hypoallergeen voer ook verlichting brengen.

Alternatieve diagnoses: Is het echt een voedselallergie?

Jeuk en een slechtere huid betekent niet per se dat het gaat om een voedselallergie. Er zijn ook andere redenen waarom je kat overmatig zit te krabben (6):

Atopie: Een allergie voor iets in de omgeving (zoals hooikoorts)
Vlooienallergie
Autoimmuunziektes: Het immuunsysteem valt zichzelf aan (zoals artritis)
Schimmelinfecties

Het is moeilijk om op het oog te bepalen of het om een voedselallergie gaat. Daarom is het belangrijk met je dierenarts te overleggen om andere oorzaken uit te sluiten.

Het is belangrijk om je te realiseren dat bij een allergie de voedingsstof al langere tijd gegeten wordt. Het ontstaat dus niet van de ene op andere dag. Als symptomen het hele jaar door zijn of beginnen in de winter, is een voedselallergie aannemelijker dan bijvoorbeeld atopie of een vlooienallergie. Die laatste zijn hebben vaker hun start in de lente/zomer.

Alhoewel er bloed- en huidtesten bestaan voor het testen van voedselallergieën bij katten, zijn deze niet 100% betrouwbaar. Hierdoor kunnen vals positieven en vals negatieven voor verwarring zorgen. Bovendien zijn ze duur (4). Zoals de dierenarts in het filmpje zegt: "Het staat nog in de kinderschoenen". Je kunt het dus gebruiken als startpunt, maar besef je dat deze testen geen harde waarheden verkondigen.

Wanneer je samen met je dierenarts vermoedt dat je kat een voedselovergevoeligheid (allergie of intolerantie) heeft, kun je een eliminatiedieet starten. Houd er rekening mee dat dit discipline en geduld vereist.

Bronnen

Cornell University (College of Veterinary Medicine): Food Allergies
Guilford, W. G., Markwell, P. J., Jones, B. R., Harte, J. G., & Wills, J. M. (1998). Prevalence and Causes of Food Sensitivity in Cats with Chronic Pruritus, Vomiting or Diarrhea1. The Journal of nutrition, 128(12), S2790-S2791.
Wills, J., & Harvey, R. (1994). Diagnosis and management of food allergy and intolerance in dogs and cats. Australian Veterinary Journal, 71(10), 322-326.
Drs. Foster & Drs. Smith (Pet Education): Food Allergies & Intolerance in Cats
Verlinden, A., Hesta, M., Millet, S., & Janssens, G. P. J. (2006). Food allergy in dogs and cats: a review. Critical reviews in food science and nutrition, 46(3), 259-273.
Dierenziekenhuizen: Allergieën en huidproblemen bij de kat