12 Redenen waarom vis slecht is voor je kat

Vis wordt meestal aanbevolen voor de goede bron van omega 3 vetten. Daarnaast is het een goede bron van eiwitten en dit is zeker voor een carnivoor erg goed. Bovendien vinden de meesten katten vis zóóóóó lekker!

Maar als je de kat vanuit zijn evolutiegeschiedenis bekijkt is het eigenlijk raar dat we hem vis voeren. Het is namelijk een woestijndier – daar is geen oceaan te bekennen, en al helemaal geen grote roofvissen als de veel gebruikte zalm en tonijn!

Desalniettemin wordt vis veelvuldig gebruikt in kattenvoer. Maar is het wel zo'n goed idee om je kat elke dag of vaak vis te geven? Hieronder vind je 12 redenen waarom je je kat niet elke dag vis moet voeren!

#1 Het is verslavend

Sommige katten zijn zo kieskeurig dat ze nog maar één soort voeding willen eten. Alhoewel dit ook komt door weinig variatie in de kittentijd (onder het mom "wat de boer niet kent dat vreet ie niet"), maar zeker ook door kattenvoer gebaseerd op vis. Je kunt het dan 'kieskeurig' noemen, maar 'verslaving' is net zo goed een passende omschrijving.

Helaas is deze verslaving niet goed en maakt het dieet erg eentoning. Variatie is ook voor katten belangrijk. Rotatie van merken en eiwitten maakt het dieet namelijk meer gebalanceerd, je kunt er een allergie mogelijk mee voorkomen en het is handig als je kat moet wisselen door een ziekte.

#2 Een top 3 allergie

Dierlijke eiwitten zijn het vaakst de bron van een voedselallergie. Uit onderzoek blijkt dat vis samen met rund en kip de meest voorkomende allergie bron zijn. Dit kan een gevolg zijn van het feit dat ze verslaafd zijn aan vis en daardoor niets anders meer eten. Dit kan leiden tot een gevoelige reactie, ook op langere termijn.

#3 Hoog in jodium

Jodium zit in hoge concentraties in vis. Vooral in de kop en huid. Nu zijn dit net de stukken die veelvuldig gebruikt worden in kattenvoer: dit zijn de ‘restjes’, oftewel de vis bijproducten. Echter kan teveel jodium zorgen voor schildklierproblemen. Zeker bij natvoer kan dit een probleem zijn. Omdat ik natvoer aanraad, maar uiteraard dit niet wil, raad ik vis altijd af voor dagelijks gebruik.

#4 Thiaminase

Thiaminase is een stof die thiamine afbreekt, oftewel vitamine B1. Tekorten hierin kunnen je kat heel erg ziek maken. Vooral bij een rauw dieet moet je hier goed op letten. Bij natvoer is dit minder aan de orde, omdat thiaminase wordt vernietigd door hitte. Tevens wordt er soms extra thiamine toegevoegd, zodat dit verder geen problemen oplevert.

Niet elke vissoort bevat thiaminase overigens. Hier vind je een hele lijst, waarvan onderstaande vaker gevoerd worden:

• Wel: Witvis, tonijn, makreel, haring, sardientjes
• Niet: Zalm, kabeljauw

#5 Gebrek aan vitamine E

Vooral in tonijn zit maar weinig vitamine E. Dit heeft een belangrijke balans met de onverzadigde vetzuren in vis. Vitamine E vertraagt het oxideren, maar gaat daarbij wel zelf verloren. Hierdoor wordt zowel de voeding sneller ranzig, als dat er minder beschikbaar is voor je kat.

Met name bij rauw voeren is dit een probleem. Nog eens extra als je kat verslaafd is en niets anders wil eten. Een tekort kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. In natvoer wordt dit synthetisch toegevoegd indien nodig. Dit is ook de reden dat wanneer je een visolie wilt gebruiken, je het beste eentje kunt nemen die ook vitamine E bevat.

#6 Hoog in magnesium

Magnesium is een mineraal dat onder bepaalde omstandigheden (zoals een urine pH hoger dan 7) leidt tot struviet kristallen (blaasgruis). Deze kunnen op zijn minst vervelend zijn en op zijn ergst leiden tot een verstopte plasbuis (vooral bij katers, maar ook bij poezen!). Dit kan zelfs leiden tot de dood! Magnesium moet altijd in verhouding zijn met zowel calcium en fosfor, iets wat verstoort raakt bij een all-fish diet (zie ook punt 7).

#7 Veel fosfor, weinig calcium

De fosfor-calcium verhouding van voeding is erg belangrijk. In een muis is deze gebalanceerd door een goede verhouding tussen spiervlees en bot. Helaas bevat vis een stuk minder bot (graat) en is vis over het algemeen laag in calcium, maar hoog in fosfor. Voor gezonde katten kan dit problemen geven op lange termijn en voor katten met nierproblemen helemaal.

#8 Plastic

Als mensen gebruiken we veel plastic. Vaak is dit plastic voor eenmalig gebruik. Een deel daarvan wordt hergebruikt, maar een veel groter deel beland of in een landfill of in de oceaan. Door de zon, het zoute water, nieuwsgierige vissen en golven breekt dit af tot kleine stukjes. Sommige stukjes zijn zo klein dat je ze nauwelijks met het blote oog kunt zien ('microplastic' - deze laten ook los van synthetische kleding als je het wast).

Deze kleine stukjes worden door vissen aangezien als voer. Ze eten dit op. En deze kleine visjes worden weer opgegeten door de grotere "top-of-the-food-chain vissen, waardoor die als het ware deze rommel ‘verzamelen’ in hun maag en de rest van hun lichaam. Je kunt je voorstellen dat dit niet erg gezond is.

Deze ‘top of the food chain’ vissen zijn onder andere tonijn, zalm, witvis (ocean whitefish) en makreel. Deze soorten worden regelmatig in kattenvoer gebruikt.

#9 Gifstoffen

Weet je nog, de nucleaire meltdown in Fukushima in 2011? De olieramp van BP in 2010? Al deze troep komt in de oceaan terecht. En dan heb ik het nog niet over landbouw pesticiden, PDBE’s (vlam vertragende chemicaliën), zware metalen (zoals kwik) en andere troep.... De oceaan verzameld het allemaal.

Ook dit is niet gezond, niet voor jou en niet voor je kat. Zo zijn PDBE’s zijn gelinkt aan schildklierproblemen.

#10 Overbevissing

We vissen heel wat af om de vraag bij te houden. Zoveel zelfs dat de vispopulatie het niet kan bijhouden. Als alle volwassen vissen uit het water worden gehaald of als ze opgevist worden voordat ze paren, wordt de vispopulatie steeds kleiner. Voor de biodiversiteit in de oceaan is dit niet goed.

Als je interesse hebt in dit onderwerp, kijk dan ook eens de documentaire "Seaspiracy".

#11 Antibiotica en ziekten

Helaas is een visboerderij niet veel beter. Zalm wordt veelal op deze manier gekweekt (bij tonijn is dit niet goed mogelijk). Zij leven met veel te veel op een kluitje, waardoor ziekten makkelijk verspreiden. Om dit te voorkomen worden veel antibiotica gebruikt. Dit leidt mede tot antibiotica resistentie van sommige bacteriën.

#12 Dierenleed

Daarnaast is onbedoelde ‘bijvangst’ in de oceaan een groot probleem. Andere zeedieren, zoals schildpadden, haaien en roggen, raken verstrikt in de visnetten. Zij sterven hierdoor vaak door verstikking of van de honger. Ook kun je stellen dat een visboerderij geen goed leven is voor een vis, waar hij bijna niet kan zwemmen.

(Ik weet dat boerderijdieren in met name de grote stallen het echt niet veel beter hebben. Helaas is er voorlopig nog niet echt een ander alternatief voor onze carnivoren. Uiteraard kun je er wel voor kiezen om zelf geen of minder vlees meer te eten, zodat je dit deels helpt voorkomen).

Dan maar helemaal geen vis meer voor je kat?

Als je dit bovenstaande hebt gelezen, denk je misschien ‘laat maar’. Maar dat hoeft ook weer niet! Want vis, zeker vettige vis, bevat veel goede omega 3 vetten.

Zorg allereerst dat je vis niet exclusief voert (hetzelfde geldt voor kip!). Voer het een aantal keer per week, maar maak het geen hoofddieet.

Let daarvoor goed op de ingrediëntenlijst. Vis wordt in meer kattenvoer verwerkt dan je denkt. Vermijd de ‘vis en visbijproducten’. Dit zijn vaak de restjes waarvan je de bron niet weet en waarvan de iodine gehalten mogelijk te hoog zijn.

Wil je toch een keertje vis geven, neem dan sardientjes (op water!). Deze groeien relatief snel (6-7 jaar), waardoor overbevissing minder een gevaar is. Daarnaast eten ze planten, waardoor de blootstelling aan giftige stoffen beperkt wordt. Het liefst wild gevangen, want daarmee vermijd je ook de antibiotica. Sardientjes zitten vol met omega 3 en zijn hoog in calcium. Denk er wel om dat sardientjes thiaminase bevatten, dus voer het niet vaker dan 2 keer per maand.

Je kunt ook visolie van deze kleinere vissen nemen. Krill olie is een ander alternatief voor omega 3 vetten. Groenlipmossel wordt ook om deze reden gebruikt.

Bronnen

Mueller, R. S., Olivry, T., & Prélaud, P. (2016). Critically appraised topic on adverse food reactions of companion animals (2): common food allergen sources in dogs and cats. BMC veterinary research, 12, 1-4.

The Cat Site: Can I Feed My Cat A Fish-based Or Fish-flavored Diet?

Feline Nutrition: Feline Hyperthyroidism, What you need to know

Cat Centric: A Prey Model Raw (PMR) / Whole Prey Feeding Guide

Dogs 'n Cats Naturally: Why Fish is Bad For Your Cat

Beynen, A. C. (2017). Fish for cats. Creature Companion, 32-33.

Bauer, J. E. (2011). Therapeutic use of fish oils in companion animals. Journal of the American Veterinary Medical Association, 239(11), 1441-1451.

Strieker, M. J., Morris, J. G., Feldman, B. F., & Rogers, Q. R. (1996). Vitamin K deficiency in cats fed commercial fish‐based diets. Journal of small animal practice, 37(7), 322-326.