Het kan best lastig zijn om een eerlijke beoordeling te maken van het gewicht van je kat. De media verstoort ons beeld met de eindeloze "grappige" dikke kattenfilmpjes, waardoor katten onbedoeld te dik worden. Dit wordt dan weer gezien als "normaal", waardoor het zelfs verergert.
Helaas brengt overgewicht allerlei nare problemen mee (waarschijnlijk meer dan je denkt!). Daarom is het superbelangrijk om een opmerking van de dierenarts serieus te nemen. Tevens is het belangrijk dat je zélf kunt bepalen of het gewicht van je kat oké is, of dat hij misschien wat mag aankomen of moet afvallen.
Body Condition Score (BCS)
De Body Condition Score is de methode om te bepalen of je kat teveel vetmassa heeft. Vergelijk het met de BMI voor mensen, alleen werkt de BCS met plaatjes van 1 tot en met 9. Dit is zéér belangrijk, want alleen het gewicht geeft je wel een richtlijn, maar geen einduitslag. Pas met de de BCS kun je bepalen of het gewicht van jouw kat ook een gezond gewicht is.
Hoe bepaal je de Body Condition Score voor jouw kat?
De vacht vertekent het lichaamsbeeld van je kat en maakt het moeilijker om te bepalen of je kat te dik is of niet. Het belangrijkste is dat je moet voelen. Ga met je vingers door de vacht. Om je kat een categorie in de BCS toe te kennen, kijk je naar 3 aspecten:
Ribben
De ribben moeten bij zeer lichte druk te tellen zijn voor een ideaal gewicht. Zoals de knokkels van een platte hand. Als de ribben zichtbaar zijn of net zo voelbaar als de knokkels van een vuist, dan is er ondergewicht. Is het echter moeilijk om de ribben te tellen, zoals de binnenkant van je hand ter hoogte van je knokkels? Dan heeft je kat overgewicht. Hoe moeilijker je kunt tellen, hoe hoger de BCS.
Taille
De taille is smaller dan vaak gedacht wordt. Dit is het 'zandloper' figuur die je van bovenaf lichtjes kunt zien, maar nog beter kunt voelen. Is er een hele smalle taille (ondergewicht)? Of is de taille niet meer zichtbaar en is je kat van bovenaf meer een peer of appel (overgewicht)?
Buik
Net voor de achterpoten zou de buiklijn net iets naar boven moeten lopen. Katten hebben hier ook een springvel of primordial pouch, dus controleer of het flexibel vel is of vet wat over de hele buik zit. Is de buik hoog opgetrokken (ondergewicht) of is er veel buikvet (overgewicht)?
Groot, harig of echt te dik?
Met bovenste 3 punten kun je zelf beoordelen of jouw kat inderdaad gewoon een grote kat is, of hij echt lekker harig is of dat hij een pondje teveel heeft. Wees een klein beetje streng, want BCS 6 en 7 worden nog té vaak als "normaal" ingeschat. En vind je het lastig? Vraag dan ook je dierenarts eens om te overleggen.
In deze video laat ik zien hoe ik dit bij Lapje toepas. (zet je geluid iets harder).
Hier nog een instructievideo bij een hondje die zoveel makkelijker blijft stilstaan, maar dit werkt exact hetzelfde voor katten :)
(Tip, zet je geluid eerst even weer zachter als je net mijn video hebt bekeken.)
Wat zegt de Body Condition Score over je kat?
Het voordeel van gewicht in kilo's is de objectiviteit. De weegschaal spuugt er gewoon een cijfertje uit. De BCS is de interpretatie daarvan: Is het oké voor jouw kat? Het houdt dus rekening met individuele verschillen in grootte, ras en bouw. Zo wordt je kat niet simpelweg op een gemiddelde beoordeeld.
Goed gewicht: Een BCS van 4 of 5 betekent dus "goed op gewicht". Of dat nu 3,5 of 5 of 7,5 kilo, het is een passend gewicht voor die specifieke kat.
Ondergewicht: Bij een BCS van 1 of 2 is er vaak hulp van de dierenarts nodig, omdat er ernstig ondergewicht is. Bij een BCS van 3 zou ik ook overleggen met je dierenarts om ziekten uit te sluiten. In alle gevallen mag hij dus aankomen.
Overgewicht: Bij een BCS van 6 kun je zelf vaak met voeding en aanpassingen in huis nog een eind komen. Bij een BCS 7, en zeker bij 8 en 9, raad ik aan om ook een medische check-up te laten doen.
Het fijne is dat je hiermee ook kunt bepalen wat (ongeveer) het ideale gewicht is voor jouw huistijger. Dit leg ik uit in dit artikel.
Is mijn kat dik of zwanger?
Dit is zeker een belangrijke vraag. Je wilt een zwangere kat zeker niet op een dieet zetten – integendeel zelfs, je wilt haar juist meer geven om de extra energie die een zwangerschap kost te ondersteunen. Je verwacht misschien dat je de krolse periode niet gemist kon hebben. Met het luid mauwen en het aandacht vragen. Maar ik weet uit ervaring dat krolse perioden echt niet altijd zo opzichtig zijn. Poezen kunnen ook stil krols zijn, en dan merk je amper wat aan ze.
Een belangrijk verschil is dat een te dikke kat dat over zijn hele lijf is, terwijl een zwangere kat alleen een dikkere buik krijgt. Vaak is deze buik meer naar de zijkanten. Zoals bij een paard. Bij een dikke kat is het meer een hangbuik. Nog een give-away voor een zwanger poes is dat na ongeveer 21 dagen de tepels roder worden en het haar eromheen wegtrekt.
Vanaf ongeveer 20 dagen kan de dierenarts door middel van een zwangerschapstest of door te voelen (‘abdominale palpatie’) vaststellen of je kat inderdaad zwanger is. (Probeer beter niet zelf te voelen of je kat zwanger is tenzij je echt weet wat je doet. Hiermee kun je mogelijk een miskraam veroorzaken. Ik vermeld het maar - better safe than sorry!).
Is jouw kat te dik?
En, wat is het oordeel over jouw kat? Groot, harig of toch wel te dik?
Als je hulp nodig hebt bij het afvallen, bekijk dan zeker ook even mijn programma "Verantwoord Afvallen voor Katten". Want je hoeft het niet alleen te doen, er hoeft geen hongerdieet aan te pas te komen en het is meer dan alleen de voeding. Hoe fijn is het als het gewoon een relaxt afvaltraject is?